بررسی رهیافت اختلاط علف‌کش‌های پیش رویشی با مالچ آلی بر کنترل علف‌های هرز و عملکرد زعفران (Crocus sativus L.)

Abstract

آزمایش‌ مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در خراسان رضوی در دو مزرعه چهارساله زعفران با اقلیم‌های متفاوت جهت ارزیابی اثر ترکیب علف‌کش و مالچ به‌عنوان روشی جدید در کنترل علف‌های هرز زعفران طی سال‌های 96-1395 انجام شد. تیمارهای موردبررسی شامل کاربرد علف‌کش‌های پیش رویشی تریفلورالین (EC48%، شرکت گیاه)، پندیمتالین (EC33%، شرکت آریا) و متریبوزین (WP70%، شرکت گیاه) به ترتیب در مقادیر 1200، 1485 و 525 گرم ماده مؤثره در هکتار به سه روش مختلف به‌طور مستقیم در خاک، زیر لایه مالچ تراشه چوب و کاربرد مخلوط علف­کش­ها با مالچ تراشه چوب همراه با سه تیمار شاهد وجین، مالچ به‌تنهایی و نیز شاهد بدون کنترل بودند. نتایج نشان دادند که گونه‌های علف هرز غالب متعلق به خانواده‌های گندمیان، شب­بو و کاسنی بود. در هر دو مزرعه کمترین وزن خشک علف‌های هرز (به ترتیب 90و 93 درصد کاهش در مقایسه با شاهد) و بیشترین عملکرد زعفران (به ترتیب 200 و 125 درصد افزایش وزن کلاله خشک در مقایسه با شاهد) از تیمار وجین دستی به دست آمد. تیمارهای مالچ مخلوط با علف‌کش هم در کاهش وزن خشک علف‌های هرز و هم افزایش اجزایی عملکرد زعفران بهتر از تیمارهای علف‌کش به‌تنهایی عمل کردند. تیمار متریبوزین مخلوط با مالچ بعد از وجین بیشترین عملکرد را در کلیه شاخص‌های موردبررسی زعفران به خود اختصاص داد. مالچ بدون علف‌کش در ضخامت 3 سانتی‌متر اگرچه باعث کاهش وزن خشک علف‌های هرز در هیچ‌کدام از مناطق موردبررسی نشد تأثیر مثبتی بر عملکرد زعفران داشت. به‌طورکلی تیمارهای مالچ مخلوط شده با علف‌کش علاوه بر بهبود کار آیی علف‌کش‌ها باعث افزایش عملکرد زعفران از 81 تا 160 درصد در مقایسه با شاهد نیز شدند. با توجه به نتایج حاصل، اختلاط علف‌کش‌ متریبوزین با یک‌لایه مالچ تراشه چوب به ضخامت 3 سانتی‌متر، می‌تواند کنترل قابل قبولی از علف‌های هرز زعفران فراهم کند.

Keywords

• پندیمتالین
• تریفلورالین
• مالچ مخلوط شده با علف‌کش
• متریبوزین
• مدیریت تلفیقی فیزیکی- شیمیایی