Η κοινωνική αναπαράσταση του στίγματος για την αναζήτηση ψυχολογικής υποστήριξης στο στρατό

Abstract

Στόχος της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθεί το περιεχόμενο και η δομή της κοινωνικής αναπαράστασης που σχετίζεται με το θεσμό της ψυχολογικής υποστή- ριξης στο στρατιωτικό πλαίσιο. Η έρευνα επικεντρώνεται στην αναπαράσταση του στιγματισμού αναφορικά με τη διαδικασία αναζήτησης ψυχολογικής βοήθειας από τους ειδικούς ψυχικής υγείας και την αναζήτηση ενδεχόμενων διαφορών ανάλογα με τη θέση στη στρατιωτική αλυσίδα και την εκπαίδευση του στρατιωτικού προσωπικού. Η αναζήτηση ψυχολογικής βοήθειας στο στρατιωτικό πλαίσιο εμποδίζεται από μια σειρά παραγόντων ανάμεσα στους οποίους κυρίαρχη θέση φαίνεται να έχει ο στιγματισμός, προσωπικός και δημόσιος. Αν και η προσαρμογή στις ψυχοπιεστικές συνθήκες του στρατού αλλά και η διαχείριση των πολεμικών συνθηκών κινητοποιούν μια σειρά από εμπόδια στη σκέψη, το συναίσθημα και εν τέλει τη συμπεριφορά, εν τούτοις η αποφυγή αναζήτησης ψυχολογικής βοήθειας φαίνεται να είναι κοινή συνισταμένη των στρατιωτικών στελεχών διεθνώς. Σε ένα δείγμα εκπαιδευόμενων στρατιωτικών στελεχών (Ν=143) ερευνήθηκε με τη μέθοδο των ελεύθερων συνειρμών του Vergès (1994) η δομή της κοινωνικής τους αναπαράστασης για την αναζήτηση βοήθειας σε διαφορετικά στρατιωτικά πλαίσια (σχολή, μονάδα και υπηρεσία). Η έρευνα αξιοποίησε τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου για την κωδικοποίηση των δεδομένων και τη δομική ανάλυση της αναπαράστασης. Τα αποτελέσματα προσφέρουν ενδιαφέροντα ευρήματα για το περιεχόμενο του στιγματισμού και τις δομικές διαφορές της αναπαράστασης ανάλογα με το στρατιωτικό πλαίσιο αναφοράς. Διερευνώνται οι προοπτικές μελέτης του φαινομένου και προτείνονται νέα πεδία έρευνας.