مبانی فلسفی نظریه سیستمهای پیچیده

Abstract

علم نوین پیچیدگی در دهه 1970 به عنوان یک نهضت فکری ظهور کرد. هدف آن تغییر مبانی اندیشه علمی و فراتر رفتن از اندیشه تقلیل گرا و خطی بود. رهیافت پیچیدگی در پی آن است که هرگونه سیستمی را مورد تبیین قرار دهد. برتالنفی یکی از چهره‌های اصلی و بنیانگذار مبحث سیستم‌های پیچیده بود. او صورتبندی نظریه سیستم‌ها را تغییر داد. او معتقد بود سیستم‌های زنده برخلاف سیستم‌های مکانیکی ذاتا ًباز هستند. برتالنفی دیدگاه معرفت‌شناسی خود را چشم‌اندازگرایی می‌نامد؛ زیرا به نظری وی هیچ گونه شناختی نمی‌تواند همه واقعیت را درک نماید، بلکه تنها می‌تواند بخشی از واقعیت را در چارچوب مدل‌های کمابیش مناسب بازتاب دهد. دیدگاه برتالنفی به نوعی ضد تقلیل‌گرایی است که این، هم تقلیل‌گرایی مکانیستی و هم تقلیل‌گرایی حیات گرایانه را شامل می‌شود.

Keywords

• علم پیچیدگی
• هستی شناسی
• معرفت شناسی
• سیستم‌های باز
• تقلیل گرایی
• رئالیسم