آب و توسعه پایدار (Feb 2021)

مقایسه عملکرد دو مدل هیدرولوژی MISDc و HBV در شبیه‏سازی رواناب حوضه آبخیز کاکارضا

  • عاطفه امیری,
  • حیات سلیمی

DOI
https://doi.org/10.22067/jwsd.v7i4.87036
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 4
pp. 51 – 60

Abstract

Read online

مدل‏های هیدرولوژی ابزار مفیدی در تحقیقات هیدرولوژی، آزمایش فرضیه‏‌های تحقیق و درک فرآیندهای هیدرولوژی، طراحی و ارزیابی و تخصیص منابع آب (ارزیابی سیلاب دشت‏ها و حفاظت اکوسیستم‌‏ها) به‏‌شمار می‌‏روند. مدل‌‏های هیدرولوژی نمایش ساده شده سیستم واقعی هیدرولوژی هستند و به مطالعه کارکرد حوضه در واکنش به ورودی‏های گوناگون و فهم بهتر از فرآیندهای هیدرولوژی کمک می‌‏کنند. باتوجه‏‌به تنوع مدل‌‏های هیدرولوژی انتخاب هر مدل برای هر کار دشوار است. بنابراین نیاز است، ارزیابی مقایسه‌ای بین مدل‏‌ها برای مشخص کردن توانایی و قابلیت هر مدل در منطقه مطالعاتی انجام گیرد. در این مقاله از دو مدل نیمه توزیعی MISDc و HBV برای شبیه‌‏‏سازی جریان حوضه آبخیز کاکارضا استفاده شده است. دوره مشترک شبیه‏‌سازی این دو مدل در بازه زمانی 9 ساله (2010-2002) انتخاب شد. دقت نتایج حاصل از مدل‏ها با استفاده از معیارهای نش-ساتکلیف و ضریب تعیین ارزیابی شد. مقادیر به‏‌دست آمده نش-ساتکلیف و ضریب تعیین برای مدل MISDc به ‏ترتیب 0/83 و 0/84 و برای مدلHBV به‏ ترتیب 0/79 و 0/80 برای دوره واسنجی 2008-2002 و برای مدل MISDc به ‏ترتیب 0/88 و 0/89، برای مدلHBV به‌‏ترتیب 0/72 و0/73 برای دوره اعتبارسنجی 2010-2009 می‏باشد، که بیانگر عملکرد بهتر مدل MISDc در شبیه‌‏سازی جریان روزانه در منطقه مورد مطالعه می‌‏باشد. نتایج حاصل نشان می‌‏دهد مدل MISDc بهتر از مدل HBV عمل کرده است و پیشنهاد می‏‌شود در مطالعات هیدرولوژی منطقه از این مدل استفاده شود.

Keywords