آب و توسعه پایدار (Feb 2021)
مقایسه عملکرد دو مدل هیدرولوژی MISDc و HBV در شبیهسازی رواناب حوضه آبخیز کاکارضا
Abstract
مدلهای هیدرولوژی ابزار مفیدی در تحقیقات هیدرولوژی، آزمایش فرضیههای تحقیق و درک فرآیندهای هیدرولوژی، طراحی و ارزیابی و تخصیص منابع آب (ارزیابی سیلاب دشتها و حفاظت اکوسیستمها) بهشمار میروند. مدلهای هیدرولوژی نمایش ساده شده سیستم واقعی هیدرولوژی هستند و به مطالعه کارکرد حوضه در واکنش به ورودیهای گوناگون و فهم بهتر از فرآیندهای هیدرولوژی کمک میکنند. باتوجهبه تنوع مدلهای هیدرولوژی انتخاب هر مدل برای هر کار دشوار است. بنابراین نیاز است، ارزیابی مقایسهای بین مدلها برای مشخص کردن توانایی و قابلیت هر مدل در منطقه مطالعاتی انجام گیرد. در این مقاله از دو مدل نیمه توزیعی MISDc و HBV برای شبیهسازی جریان حوضه آبخیز کاکارضا استفاده شده است. دوره مشترک شبیهسازی این دو مدل در بازه زمانی 9 ساله (2010-2002) انتخاب شد. دقت نتایج حاصل از مدلها با استفاده از معیارهای نش-ساتکلیف و ضریب تعیین ارزیابی شد. مقادیر بهدست آمده نش-ساتکلیف و ضریب تعیین برای مدل MISDc به ترتیب 0/83 و 0/84 و برای مدلHBV به ترتیب 0/79 و 0/80 برای دوره واسنجی 2008-2002 و برای مدل MISDc به ترتیب 0/88 و 0/89، برای مدلHBV بهترتیب 0/72 و0/73 برای دوره اعتبارسنجی 2010-2009 میباشد، که بیانگر عملکرد بهتر مدل MISDc در شبیهسازی جریان روزانه در منطقه مورد مطالعه میباشد. نتایج حاصل نشان میدهد مدل MISDc بهتر از مدل HBV عمل کرده است و پیشنهاد میشود در مطالعات هیدرولوژی منطقه از این مدل استفاده شود.
Keywords