فصلنامه زن و جامعه (Apr 2024)
کاوش کیفیت مقصد در میان ذهنیت زنان حاشیهنشین مهاجر شهر یزد، یک مطالعه زمینهای
Abstract
هدف: تغییر همیشه اصل اساسی زندگی بشر بوده است. قلب جامعه مدرن، تغییر و ارتباط است. فرایند توسعه، تغییر در مبدأها و مقاصد را تسهیل کرده است. مهاجرت یکی از پیامدهای اصلی این وضعیت است. دراینمیان، زنان در سالهای اخیر هر چه بیشتر به گردونه مهاجرت وارد شدهاند و مهاجرتها سمت و سوی زنانه به خود گرفته است. نظریههای کلاسیک رابطهای خطی از دافعه تا جاذبه را ترسیم میکردند ؛ اما بهنظر میرسد ارزیابی از مقصد و زندگی از دید یک زن مهاجر، پیچیدگیهای خاص خود را دارا است. درواقع هدف پژوهش حاضر واکاوی این فرآیند بوده است.روش: با استفاده از روش نظریه زمینهای سیستماتیک، 21 نفر از زنان مهاجر به شهر یزد از استانهای مختلف کشور به صورت هدفمند و به شیوه نمونهگیری نظری انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمهساختاریافته و تحلیل دادهها به شیوه کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفته است.یافتهها: بر پایه یافتههای پژوهش؛ 384 مفهوم، 77 مقوله فرعی، 14 مقوله اصلی و در نهایت مقوله مرکزی دلربایی مقصد استخراج گردید. بهطورکلی نتایج نشان داد که زندگی در شهرهای کوچک و در حال توسعه مطلوبیت بیشتری برای زنان مهاجر دارد. آنها در این شهرها مطلوبیت بیشتری بهلحاظ شغلی، حفظ امنیت و ... پیدا میکنند. فرآیندی که در شهرهای بزرگ تا حد زیادی رنگ میبازد و مطلوبیت خود را از دست میدهد؛ اما این ارزیابی هیچوقت دائمی نیست و زن مهاجر بهطور پیوسته در مورد واقعیتهای زندگی خود بازاندیشی میکند. در نتیجه با توجه به این امر که تصمیم به مهاجرت بر اساس هزینه-فایده بوده و هیچ بستری دارای مطلوبیت کامل نیست، برای دستیابی به درک عمیق و دیدی وسیعتر در حوزه مهاجرت زنان بهویژه شرایط زندگی در مقصد و میزان مطلوبیت یا آسیب حاصل از مهاجرت برای زنان، تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
Keywords