Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī (Mar 2023)

چالش مردانگی فرهنگی و خانواده اسلامی

  • سمیه عرب خراسانی

DOI
https://doi.org/10.30471/soci.2023.9064.1856
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 29
pp. 105 – 126

Abstract

Read online

مردانگی حوزه مطالعات جنسیتی نوظهوری است که به بررسی میزان انطباق مرد بیولوژیک و مردانگی منتسب و مورد انتظار می‎پردازد. مردانگی که امروزه و در پی مطالعه جنسیتی مردان به مردانگی‎ها ارتقا پیدا کرده است، به مطالعه رفتارهای مردانه‎ای می‎پردازد که ادعا می‎شود ریشه در مردانگی طبیعی و اصیل دارد. جهت بررسی این ادعا متن حاضر به انتظارات اسلام از مرد مسلمان و رفتارهای عینی او در خانواده و در مواجهه با زن مسلمان پرداخته است. به نظر می‎رسد رفتار مرد مسلمان در برخی موارد با حوزه‎های مورد انتظار اسلام و اخلاق اسلامی تفاوت دارد. جهت اشاره به رفتارهای خارج از آموزه‎های اسلامی مرد مسلمان با زن مسلمان از ضرب‎المثل‎های فارسی و دلایل نمایش خشونت مردان مسلمان با زنان مسلمان در فرهنگ‎های دیگر استفاده شده است. این نوشتار با تمرکز بر فرایند شناختی که این تفاوت را ایجاد و مانا کرده است بر تک‎جنس محوری در فرهنگ مرد مسلمان، در پی خاموشی فرم‎های شناختی رقیب اشاره دارد. حل این دشواری با تقویت دیگر فرم‎های شناختی و رعایت آموزه‎ها و توصیه‎های اخلاق اسلامی ممکن و سبب رفع اتهام کهتر انگاری زنان در اسلام به جهت برخی رفتارهای مرد مسلمان خواهد شد.

Keywords