تاثیر دو نوع جلبک بر خصوصیات رشدی گیاه گندم و ریحان در شرایط تنش شوری

Abstract

امروزه در بسیاری از نقاط جهان، شوری ازجمله عوامل تنش زای محیطی بوده و به­ عنوان یک خطر جدی برای رشد گیاهان و تولید محصول است. هدف از این آزمایش بررسی اثر شوری و نوع جلبک بر رشد و عملکرد گندم و ریحان است. این تحقیق به‌صورت فاکتوریل در دو بخش آزمایشگاهی (در قالب طرح کاملاً تصادفی) و گلخانه­ ای (در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی)، با 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند واقع در پردیس امیرآباد در سال 1394 اجرا شد. عامل اول، شوری با چهار سطح (1250، 2500، 5000 و 10000 میکروزیمنس بر سانتی­متر در بخش آزمایشگاهی و 1.25، 2.5، 5 و 10 دسی­ زیمنس بر متر در بخش گلخانه­ ای) و عامل دوم کاربرد جلبک با 3 سطح ریز‌جلبک سبز-آبی Spirulina platensis (مخصوص آب‌شور)، جلبک تک­ سلولی کلرولا (Chlorella vulgaris) (مخصوص آب شیرین) و شاهد عدم کاربرد جلبک بود. در بررسی نوع جلبک بر صفات مورد ارزیابی شامل وزن خشک ریشه‌چه و ساقه­چه دو گیاه در بخش آزمایشگاهی و همچنین ارتفاع بوته، وزن خشک بوته و نشت الکترولیت دو گیاه در بخش گلخانه‌ای، می­توان بیان کرد که در بخش آزمایشگاهی کاربرد جلبک کلرولا، وزن خشک ریشه­ چه و ساقه ­چه گندم را به ترتیب، 36.67 درصد و 18.38 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد و کاربرد جلبک کلرولا 42.86 درصد و 59.26 درصد وزن خشک ریشه­ چه و ساقه­ چه ریحان و جلبک اسپرولینا به ترتیب، 64.29 درصد و 28.15 درصد وزن خشک ریشه­ چه و ساقه‌چه ریحان را نسبت به تیمار شاهد (عدم کاربرد جلبک) کاهش دادند. در نتایج بخش گلخانه­ ای تنها صفت وزن خشک بوته ریحان تحت تأثیر نوع جلبک قرار گرفت. به‌طورکلی می­توان بیان کرد که نوع جلبک تأثیر متفاوتی در دو نوع گیاه موردبررسی داشت؛ به‌نحوی‌که در گیاه گندم، جلبک کلرولا تأثیر بیشتری بر صفات داشت امّا در گیاه ریحان، کاربرد جلبک تأثیری بر شاخص­های موردمطالعه نداشت.

Keywords

• تنش محیطی
• جلبک اسپرولینا
• جلبک کلرولا
• شبیه سازی آب دریا