Turkish History Education Journal (May 2019)
ERGENLERDE TARİHSEL EMPATİ ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Abstract
Araştırmada ergenlerin tarihsel empati düzeylerinin ortaya çıkarılabilmesi için “Tarihsel Empati Ölçeği”nin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada öncelikle, tarihsel empati becerisini ölçmeye yönelik maddeler hazırlamak için alan yazını taranarak gerekli incelemeler yapılmıştır. Bu incelemeler sonucunda 37 maddeden oluşan bir madde havuzu oluşturulmuştur. Ölçeğin geçerliğine ilişkin işlemler için Türkiye’nin çeşitli illerinde bulunan ortaokullarda öğrenim gören 1188 öğrenciden toplanan verilerden yararlanılmıştır. Bu 1188 (%51 kadın, % 49erkek) öğrenciden elde edilen verilerle AFA yapılmıştır. DFA çalışmaları için ise Sakarya ili Pamukova ilçesi sınırları içinde yer alan ortaokullarda öğrenim gören 429 (%51.5 kadın, %48.5 erkek) öğrenciden elde edilen veriler kullanılmıştır. Test-tekrar test güvenirlik çalışmalarına ilişkin işlemler ise 119 (%44.5 erkek, %55.5 kadın) öğrenciden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Ölçüt-bağıntılı geçerlik çalışmaları da 171 (%52 erkek, %48 kadın) öğrenciden elde edilen verilerle yapılmıştır. AFA yapılırken temel bileşenlerin analizi ve varimax döndürme yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, ölçeğin toplam varyansının %43.04’nü açıklayan 12 madde ve iki faktörlü bir yapı elde edilmiştir. DFA neticesinde elde edilen model uyum değerlerinin ve tüm sonuçların temel kriterleri oldukça iyi düzeyde karşıladığından yapının teorik ve istatistiksel açıdan da uygunluğu doğrulanmıştır. Yapılan güvenlik analizi neticesinde ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı .81, bilişsel empati boyutu için .76, duyuşsal empati boyutu için .69; ölçeğin test-tekrar testgüvenirliği .89, bilişsel empati boyutu için .82, duyuşsal empati boyutu için ise .93 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, gerçekleştirilen analizlerden elde edilen sonuçlar göstermektedir ki, ergenlerin tarihsel empati becerilerinin belirlenmesine yönelik 12 madde ve 2 faktörden oluşan ölçeğin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu söylenebilir.
Keywords
