Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Apr 2021)
Sosyo-Ekonomik Özelliklerin Çevresel Bilinç Üzerine Etkileri: Van İli Örneği
Abstract
Toplumsal yaşamın etkilediği ve etkilendiği unsurlardan biri çevre olarak kabul edilmektedir. İnsanoğlu her geçen gün hava, su, toprak, doğal bitki örtüsü, hayvan türleri ve kültürel çevrenin tahribatı gibi pek çok çevre sorunu ile karşılaşmaktadır. Söz konusu çevre sorunları ile mücadele etmenin temel şartı çevre bilinci kazanmaktan geçmektedir. Çevre bilinci, çevreyi oluşturan unsurlar hakkında bilgi sahibi olarak çevreyi korumacı davranışlar sergilemeyi kapsamaktadır. Çevreyi korumaya dönük önlemlerin son elli yılda arttığı gözlenmektedir. Bu önlemler arasında uluslar arası işbirliği ve sözleşmelerin önemli bir yeri bulunmaktadır.1972 Stockholm konferansı, 1992 Rio Dünya Zirvesi, 2005 Kyoto Protokolü ve 2016 Paris Anlaşması söz konusu sözleşmelerden bazılarıdır. Çevreyi koruma konusunda atılan bu uluslar arası adımların başarısı üzerinde etkin unsurlardan biri sosyo-ekonomik özellikler olarak görülmektedir. Zira her toplumun kendine has sosyo-ekonomik özellikleri çevre ile ilişkisinde belirleyici olmaktadır. Ma ve Bateson (1999) çevre ile sosyo-ekonomik özellikler arasında etkileşim olduğu hatta bu ilişkinin pozitif olduğunu ifade etmektedir. Bu araştırma kapsamında sosyo-ekonomik özelliklerin çevresel bilinç üzerine etkileri Van ili örneğinde analiz edilmiştir. Analiz bulgularına göre 60 yaş üstü ile eğitim ve gelir düzeyi yüksek olan bireylerin çevreye daha duyarlı oldukları tespit edilmiştir.
