International Journal of Public Finance (Jun 2022)
Vergiden Kaçınmayı Önlemeye Yönelik Küresel Asgari Kurumlar Vergisi
Abstract
1980 sonrası liberalleşme politikalarının uygulanmaya başlaması ile birlikte küreselleşme süreci de hız kazanmıştır. Sermaye hareketlerinin serbestleşmesi, sermayenin vergi oranlarına duyarlılığında yaşanan artış ile vergi bir rekabet unsuru haline gelmiş ve vergi cenneti ülkelerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Vergi cenneti ülkeleri aracılığıyla vergiden kaçınma eğilimleri kolaylaşmış ve ulus devletler gelir kaybı yaşamaya başlamıştır. Özellikle 2008 mali krizinin ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri, artan dış borçlar, bütçe açıkları hükümetleri kemer sıkma politikalarına yöneltmiştir. Şirketler ise vergi yükümlülüklerini en aza indirmek için vergiden kaçınma faaliyetlerine yönelmiştir. Kurumlar vergisinden kaçınmayı önlemek amacıyla Amerika Birleşik Devletleri önderliğinde G7 ülkeleri tarafından çok uluslu şirketlerin kazançlarının kazancın elde edildiği ülkede vergilendirilmesine yönelik küresel asgari kurumlar vergisi oranı önerisinde bulunulmuştur. Çok uluslu işletmelerin elde ettikleri kazançların elde edildiği ülkelerde vergilendirilmesine yönelik çalışmaya küresel gayri safi hasılanın %90’ından fazlasına sahip ülkelerin oluşturduğu 137 ülkenin katılımı sağlanmıştır. Çalışmanın 2023 yılı itibariyle uygulamaya konulması planlanmaktadır. Yüzde on beş oranında uygulanacak olan küresel asgari kurumlar vergisi ile küresel çapta yıllık 150 milyar USD dolar ek kurumlar vergisi geliri elde edilmesi öngörülmektedir. Ayrıca uygulama ile uluslararası vergi sisteminin istikrarına ilaveten, mükellef ve vergi idareleri açısından vergide belirliliğin artmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Keywords
