تغییرات جمعیت سپردار توتPseudaulacaspis pentagona (Hem.: Diaspididae) و میزان پارازیتیسم آن در باغ‌های کیوی استان گیلان

Abstract

آفت سپردار­ توت (Targioni)Pseudaulacaspis pentagonaدر سال­های اخیر به باغ­های کیوی گیلان سرایت و باعث نگرانی باغداران شده است. خسارت آفت با تغذیه حشره بالغ و پوره­ها از شیره گیاه است که سبب ضعف و زوال تدریجی درختان می­شود. در این پژوهش طی سال‏های 94 تا 96، تغییرات جمعیت و میزان پارازیتیسم آفت در سه بخش استان گیلان (غرب، شرق و مرکز) که بیشترین سطح زیر کشت باغ­های کیوی را دارند، بررسی شد. نتایج نشان داد که سپردار توت در هر سه منطقه با درصد آلودگی متفاوت فعالیت دارد و عامل نوسان دمایی و پارازیتیسم زنبور Encarsia berlesei Howardروی شپشک به عنوان عوامل محدودکننده محسوب می­شوند. الگوی توزیع فضایی پوره و حشرات کامل این آفت در سه منطقه و طی سه سال پژوهش، تجمعی و تصادفی به­دست آمد. بیشترین تراکم آفت در سال 1394 در شرق گیلان (25/14 ± 4/88 عدد سپردار بالغ زنده در 10 سانتی­متر از شاخه آلوده) بود، در حالی که در سال 1395، 09/4 ± 4/40 و در سال 96، 24/3 ± 8/77 ثبت شد. در تمام مناطق نمونه­برداری، زنبور پارازیتویید، E. berlesei از فعالیت قابل توجهی برخوردار بود. بیشترین میانگین پارازیتیسم در سال 1395 در حوزه غرب گیلان (78/38 سپر پارازیته شده در10 سانتی­متر از شاخه آلوده) ثبت شد. فعالیت این آفت در مناطق مختلف استان گیلان و درصد پارازیتیسم به­نسبت بالای آن توسط زنبور پارازیتویید می تواند در برنامه‏های مدیریت تلفیقی آن مورد توجه جدی قرار گیرد.

Keywords

• سپردار توت
• کیوی
• توزیع فضایی
• نمونه‌برداری