Quarterly Journal of Applied Theories of Economics (Jun 2015)
تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته منتخب
Abstract
نابرابری درآمدیکی از شاخصهای مهم توسعه اقتصادی محسوب میشود که از عوامل متعددی تأثیر میپذیرد. یکی از متغیرهای اثر گذار بر توزیع درآمد که کمتر مورد توجه مطالعات تجربی بوده است، حقوق مالکیت فکری است. حقوق مالکیت از یکسو با تشویق نوآوری منجر به افزایش بهرهوری و تولید شده و موجب کاهش نابرابری درآمد میشود و از سویی دیگر میتواند زمینه ایجاد انحصار و افزایش قیمت کالاها، خدمات و فناوریها را فراهم نموده و موجب بدتر شدن توزیع درآمد شود. برای تشخیص اثر نهایی، مطالعه حاضر به ارزیابی تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در میان کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته منتخب در دوره زمانی 2011- 1990پرداخته است. نتایج نشان میدهد، حقوق مالکیت فکری بر شاخص جینی کشورهای درحالتوسعه اثر مثبت و معنیدار دارد، حال آنکه این اثر در کشورهای توسعهیافته منفی و معنیدار است. همچنین براساس نتایج تخمین، متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و درجه باز بودن اقتصاد در هر دو گروه کشورهای مورد مطالعه بر شاخص جینی اثر منفی و معنیدار دارند. علامت ضریب مجذور تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته منفی است و برای کشورهای توسعهیافته متغیر مذکور معنیدار نیست. اثر سرمایه انسانی بر شاخص جینی در کل کشورها منفی است اما فقط در کشورهای توسعه یافته معنیدار است.