نقش علّی عوامل زیستی - روانی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان

Abstract

مقدمه: با توجه به شیوع بالای اختلال اضطراب اجتماعی هدف از اجرای این پژوهش تعیین روابط ساختاری عوامل زیستی - روانی مؤثر بر اضطراب اجتماعی بود که در آن نقش عواملی همچون حساسیت سیستم بازداری رفتاری، توجه معطوف بر خود، برداشت منفی از خود، بدتنظیمی هیجان و حساسیت اضطرابی بر اضطراب اجتماعی در قالب یک مدل ساختاری مورد مطالعه قرارگرفت. روش: مطالعۀ حاضر از نوع همبستگی با رویکرد تحلیل مسیر بود که در آن، متغیرهای مورد مطالعه با اجرای پرسشنامه‌های علائم اضطراب اجتماعی واتسون و همکاران، خودپنداره بک، کانون توجه وودی و همکاران، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و مقیاس حساسیت اضطرابی فلوید روی 408 (208 دختر و 200 پسر) دانشجوی مشغول به تحصیل دانشگاه تبریز مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده نرم‌افزارهای آماری «اس. پی. اس. اس.» و آموس به روش‌های رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر بررسی شدند.نتایج:نتایج تحلیل مسیر نشان داد که بین حساسیت بالای سیستم بازداری رفتاری، توجه معطوف بر خود، برداشت منفی از خود، بدتنظیمی هیجانی، حساسیت اضطرابی و اضطراب اجتماعی، با درصد بالایی از معناداری رابطه مثبت وجود دارد و از سویی برداشت منفی از خود، توجه معطوف بر خود، ضعف در تنطیم هیجان و حساسیت اضطرابی به عنوان متغیرهای میانجی در این مدل نقش معناداری ایفا می‌کنند. برازش مطلوب مدل مشاهده شده با مدل نظری حاکی از آن است که این عوامل قادرند به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اضطراب اجتماعی را به طور معنی‌دار پیش‌بینی کرده و تبیین نمایند.بحث و نتیجه‌گیری: بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که تقلیل عوامل موثر در بروز اضطراب اجتماعی به عوامل روانشناختی و نادیده‌انگاری عوامل زیستی و شخصیتی ساده‌انگارانه بوده، لذا منطقی است در فرایندهای سبب‌شناسی و درمان رویکردی جامع‌تر اتخاذ گردد.

Keywords

• اضطراب اجتماعی
• سیستم بازداری رفتاری
• خودانگاره
• توجه معطوف بر خود
• تنظیم هیجان
• حساسیت اضطرابی