مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی (Sep 2023)

مدل علی روابط ادراک از بهزیستی دانشگاه بر نشاط ذهنی دانشجویان با توجه به نقش واسطه ای اهداف پیشرفت

  • رضا فتحی,
  • احمد رستگار,
  • محمد حسن صیف

DOI
https://doi.org/10.48308/mpes.2023.103923
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 2
pp. 137 – 160

Abstract

Read online

هدف: نشاط ذهنی دانشجویان به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم روان‌شناسی مثبت‌نگر دارای پیامدهای مثبت و مطلوبی نظیر ارتقاء سلامت روان، پیشرفت تحصیلی و بهبود کیفیت زندگی تحصیلی می‌باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علی روابط ادراک از بهزیستی دانشگاه بر نشاط ذهنی دانشجویان با توجه به نقش واسطه‌ای اهداف پیشرفت در میان دانشجویان دانشگاه پیام نور جهرم انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش از نظر شیوه اجرا توصیفی از نوع همبستگی و از منظر هدف کاربردی می‌باشد. برای این منظور324 نفر (214زن، 110مرد) از دانشجویان دانشگاه پیام نور به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب و به پرسشنامه‌ی خودگزارشی متشکل از خرده مقیاس‌های بهزیستی دانشگاه (کانیو، الانن، لینتونن و ریمپلا، 2002)، نشاط ذهنی (ریان و فردریک، 1997) و اهداف پیشرفت (میدلتن و میگلی، 1997) پاسخ دادند. ضمناً قابلیت اعتماد مقیاس‌ها براساس ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از ضریب همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر به وسیله نرم‌افزار لیزرل استفاده گردید. بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که مؤلفه‌های بهزیستی دانشگاه (شرایط دانشگاه، روابط اجتماعی، روش‌های خودشکوفایی، وضع سلامت) از طریق واسطه‌گری مؤلفه‌های اهداف اجتناب–عملکرد، اهداف رویکرد-عملکرد به صورت غیرمستقیم و منفی نشاط ذهنی دانشجویان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از طرفی براساس نتایج، متغیر بهزیستی دانشگاه از طریق واسطه‌گری اهداف تبحری نشاط ذهنی را به صورت غیرمستقیم و مثبت تحت تأثیر قرار می‌دهد. براساس یافته‌ها بیشترین اثر مستقیم بر نشاط ذهنی دانشجویان مربوط به متغیر اهداف اجتناب-عملکرد و بشترین اثر غیرمستقیم بر نشاط ذهنی دانشجویان مربوط به روش‌های خودشکوفایی می‌باشد. هم‌چنین براساس یافته‌ها 36 درصد از واریانس نشاط ذهنی دانشجویان توسط مؤلفه‌های بهزیستی دانشگاه و اهداف پیشرفت تبیین می‌گردد. بررسی شاخص‌های برازندگی نشان داد که مدل پیشنهادی پژوهش با داده‌های گردآوری شده از دانشجویان پیام نور دارای برازش نسبتاً مناسبی می‌باشد. براساس این یافته‌ها توجه به مؤلفه‌های بهزیستی دانشگاه می‌تواند زمینه گرایش دانشجویان به سمت الگوهای سازگار هدف گزینی تحصیلی را فراهم نماید و در نتیجه بستر بهبود نشاط ذهنی دانشجویان فراهم می‌گردد.

Keywords