مدیریت آب و آبیاری (Jun 2023)
تبیین سناریوهای فراروی مناسبات هیدروپلتیک رودخانه‌های مرزی ایران و عراق
Abstract
درهم‌تنیدگی مناسبات قدرت با اندرکنش‌های جوامع و واحدهای سیاسی- فضایی بر سر منابع آب شیرین در حوزه مطالعه هیدروپلتیک قرار دارد. آن دسته از رودهایی که از مرزهای بین‌المللی می‌گذرند یا بخش‌های مختلف آن در قلمرو چند کشور واقع شده‌اند، بسامد بیش‌تری در پژوهشهای هیدروپلتیک داشته‌اند. هدف از مقاله حاضر که ماهیتی کاربردی دارد، تبیین سناریوهای محتمل فراروی مناسبات آینده هیدروپلتیک رودهای مرزی و مشترک ایران و عراق است. روش‌شناسی حاکم بر پژوهش توصیفی- تحلیلی است. درون‌داد‌های (داده و اطلاعات) موردنیاز پژوهش با روش کتابخانه‌ای و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) گرد‌آوری و با بهره‌گیری از مدل‌های FCOPRAS، FSOARA و SAW و نرم‌افزار‌های Micmac و Scenario Wizard موردبررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که از 31 وضعیت احتمالی مربوط به هفت الگو سناریو با سازگاری قوی و محتمل، وضعیت‌هایی که مناسبات فراروی آینده هیدروپلتیک رودهای مرزی و مشترک ایران و عراق را بحرانی بیان می‌کنند، بیش‌ترین وضعیت‌های احتمالی ممکن را در بر می‌گیرند. بنابراین، وضعیت فراروی مناسبات هیدروپلتیک رودهای مرزی و مشترک ایران و عراق بحرانی نمود یافته است.
Keywords
