Хабаршысы. Экономика сериясы (Apr 2016)
Налоговый учет в условиях бухгалтерского учета по МСФО. ХҚЕС бойынша бухгалтерлік есеп шартындағы салық есебі.
Abstract
До последнего времени во многих странах прилагались усилия для того, чтобы не разделять полностью налоговый и бухгалтерский учет. Как правило, это был путь поиска компромиссов – где можно поступиться фискальным интересом, а где можно допустить дефор мацию показателей финансовой отчетности. Преобразования в экономике и развитие рыночных отношений в Казахстане диктуют применение общепринятого и понятного в мире подхода к составлению финансовой отчетности. Внедрение МСФО способствует переходу казахстанской экономики на качественно но вый уровень развития, когда главными ценностями становится бла гоприятный инвестиционный климат, прозрачность финансовой отчетности, открытость, достоверность финансового положения и результатов деятельности компаний [1]. Все более широкое исполь зование МСФО особенно остро обозначило конфликт бухгалтерско го и налогового учета, так как МСФО не допускают никаких компро миссов с налогообложением. По этой причине внедрение МСФО в качестве нормативной основы составления финансовой отчетности неизбежно вступает в конфликт с интересами публичного субъекта – государства в лице налоговых органов. Соңғы жылдарға дейін көп елдерде бухгалтерлік және салық есе бін толығымен ажыратпауға тырысты. Әдеттегідей, ымыраға келу жолдарын іздеу, яғни қазыналық мүддеден бас тарту немесе қаржы лық есептілік көрсеткіштерін өзгерту мүмкіндіктерін қарастырды. Қазақстандағы экономиканы қайта құру және нарықтық қаты настардың дамыту кезеңінде жалпыға бірдей және түсінікті қаржы лық есептілікті құру керек болды. ХҚЕС-ті енгізу Қазақстандық эко номиканы сапалы, жаңа деңгейге көтеруге себеп болды және басты құндылық болып – жайлы инвестициялық климат, қаржылық есепті ліктің айқындылығы, ашықтығы, қаржылық жағдайдың және кәсіпо рынның қызметінің нәтижелерінің растығы саналды. ХҚЕС-ті кеңінен қолдану, бухгалтерлік және салық есептерінің қарама-қайшылығын өршіте түсті, өйткені ХҚЕС салық салумен ешқандай келісімге кел мейді. Сол себептен, ХҚЕС-тің қаржылық есептілікті құрудағы заңна малық негізі ретінде енгізлуі, көпшілік субъектісі – салық органдары мемлекет атынан, қызығушылықтарымен қақтығыстарға ұшырады.