شاخص اخلاقی در حرفۀ پزشکی

Abstract

سابقه و هدف: اخلاق را با صفت راسخ در نفس یا با رفتارهای شایسته و ناشایست در برخورد با دیگران تعریف کرده­اند. اخلاق حرفه­ای شامل رفتار، عمل و ادب شخص در موقع انجام کار حرفه­ای و رعایت حقوق مردم در کسب و کار است که بر رفتارهایی ازجمله شفاف‌سازی و پرهیز از اعمال ضد اخلاقی در برخورد با مردم تأکید دارد. پزشکی حرفه­ای حساس و پرمشغله است که می­تواند از مهم­ترین حرفه­هایی باشد که در اخلاق کاربردی به آن توجه می‌شود. در این مطالعه با هدف شناسایی دامنه­های مهم در اخلاق حرفه­ای، اصول مهم در رعایت اخلاق حرفه­ای در پزشکی بررسی شده است. روش کار: این پژوهش مطالعه‌ای مروری است که دربارۀ شاخص اخلاقی با کلیدواژه‌های پزشکی، اخلاق و حرفه و معادل انگلیسی آن در منابع ملی و بین‌المللی مطالعه شد و حدود 150 مطالعۀ مروری و تحقیقی در حیطۀ اخلاق حرفه­ای پزشکی در بازۀ زمانی سال‌های 1385 تا 1398 (2000 تا 2018) با کلیدواژه­های اخلاق حرفه‌ای، پزشکی، محل کار، اخلاق اسلامی، شاخص‌ها و رویکردها استخراج شد و بر اساس موضوعات مطرح در مطالعات مشابه، دسته­بندی و پس از پالایۀ موضوعی، بررسی شد. مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، مسئولیت­پذیری در مقابل بیماران، رعایت اخلاق حرفه­ای در تحقیقات پزشکی و رعایت اصل رازداری، تعهد به عدالت اجتماعی، داشتن تخصص کافی، احترام به دیگران، مدیریت زمان، اخلاق پزشکی و ارتباط آن با مسائل مالی، قداست حرفۀ پزشکی و رویکرد فرهنگ اسلامی در اخلاق حرفه­ای پزشکی از مهم­ترین دامنه­های مطرح در اخلاق حرفۀ پزشکی بود. نتیجه‌گیری: با در نظر گرفتن نتایج به‌دست‌آمده و اهمیت حرفۀ پزشکی، توصیه­های اخلاقی می­تواند ضمن تأمین محیط آرام و بدون تنش برای کار، موجب افزایش بهره­وری در درمان و تحقیقات پزشکی شود و مسیری مشخص را برای چهارچوب رفتاری افراد در حوزۀ بالینی مشخص کند. استناد مقاله به این صورت است: Hamidvand A, Moazedi K, Enjoo SA. Ethical Criteria in Medical Profession. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(2):155-169. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i2.27213

Keywords

• اخلاق، خلاق پزشکی، اخلاق حرفه¬ای