Intertekstualne veze filozofije i poezije u pjesništvu Pavla Goranovića

Abstract

U radu se razmatraju filozofski aspekti poezije Pavla Goranovića, jednog od najpoznatijih savremenih crnogorskih pjesnika. Poseban akcenat biće stavljen na dijalogiziranje sa idejama Ota Vajningera, Martina Hajdegera, Emila Siorana i Serena Kjerkegora, kao i na način na koji ih Goranović kreativno transponuje. Iako direktno upućuje na pomenute filozofe samo u nekim svojim pjesmama (O zaboravu, Veliko spremanje, Svako buđenje, Regina Olsen, Vrloglavica Serena Kjerkegora...), intertekstualne veze su različitog intenziteta – u nekim slučajevima se stiče utisak da pjesnika više zanima biografija koja je prethodila uobličavanju ideja, u drugim Goranović koristi idejna polazišta određenih filozofa koja i sâm dijeli, a u trećim daje svoje viđenje pojedinih temata suprotno stavu filozofā na koje ekspicitno ili implicitno upućuje. U radu zastupamo tezu da se ovakav postupak javlja ne samo kao vid umjetničkog izraza koji aktivira dodatne idejne slojeve, već i kao promišljena pjesnička taktika koja u vidu filozofskog „mamca“ od čitaoca zahtijeva učestalo vra- ćanje tekstu što u krajnjem doprinosi produbljivanju estetskog doživljaja. Na kraju rada izvodimo zaključak o estetski najvalentnijim aspektima Goranovićeve poezije.

Keywords

• poezija
• filozofija
• Pavle Goranović
• Oto Vajninger
• Martin Hajdeger
• Emil Sioran