علوم و تحقیقات بذر ایران (Sep 2016)
گزینش ارقام متحمل به تنش خشکی در گیاه عدس (Lens culinaris Medik.) از طریق سنجش پارامترهای جوانهزنی
Abstract
تنش خشکی در مناطق دیم کشور از مهمترین عوامل کاهش رشد، عملکرد و محصول گیاه عدس میباشد. در این راستا بهمنظور بررسی درصد و سرعت جوانهزنی، بنیه و میانگین مدت جوانهزنی، شاخص بنیه بذر، آندوسپرم مصرفی، طول و وزن خشک ساقهچه، طول، سطح، حجم، قطر و وزن خشک ریشهچه در ارقام گیاه عدس تحت تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با 4 تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه تحقیقات فیزیولوژی گیاهی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان به اجراء درآمد. تیمارهای آزمایش شامل 4 رقم عدس گچساران، کیمیا، زیبا و رباط و 4 سطح تنش خشکی 0، 3/0-، 6/0- و 9/0- مگاپاسکال که توسط پلی اتیلن گلایکول 6000 ایجاد شد. هیچیک از ارقام در پتانسیل آب 9/0- مگاپاسکال جوانهزنی نداشتند. نتایج نشان داد که در شرایط نرمال، رقم رباط در مقایسه با سایر ارقام مورد بررسی در تمامی صفات برتر بود. در شرایط تنش خشکی 3/0- و 6/0- مگاپاسکال، ارقام رباط و گچساران سرعت جوانهزنی، میانگین زمان جوانهزنی، بنیه جوانهزنی، طول ساقهچه، وزن خشک ریشهچه و شاخص بنیه بذر بالاتری نسبت به ارقام کیمیا و زیبا داشتند. با توجه به اینکه کشت عدس در زمینهای دیم انجام میشود و استفاده از ارقام متحمل به تنش خشکی جهت کاشت بهمنظور افزایش عملکرد و محصول ضروری است، استفاده از رقم رباط به جای سایر ارقام مورد استفاده در شرایط دیم پیشنهاد میشود.