مدیریت آب و آبیاری (Feb 2014)
بررسی شدت سیلخیزی زیرحوضه های کارون و عوامل مؤثر بر آن در شبیه سازی مدیریت یکپارچه و نیمهتوزیعی سیلاب
Abstract
در پژوهش حاضر، ضمن مقایسۀ رفتار حوضۀ کارون در دو شبیهسازی یکپارچه و نیمهتوزیعی هیدروگراف سیل، شدت سیلخیزی زیرحوضهها و تأثیر عوامل فیزیکی مؤثر بر هیدروگراف سیل بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که اختلاف هیدروگرافهای محاسبه‌شده با روش یکپارچه و نیمهتوزیعی، بسیار ناچیز بود. همچنین نتایج این بررسی حاکی از آن است که شدت سیلخیزی زیرحوضهها لزوماً تابع مساحت آنها نیست و عوامل دیگری همچون موقعیت زیرحوضهها نسبت به خروجی و سایر عوامل فیزیکی و اقلیمی نیز در پتاسیل تولید دبی زیرحوضهها مؤثرند. بر اساس نتایج اولویتبندی شدت سیلخیزی زیرحوضههای منطقۀ تحقیق، از نظر سهم مشارکت در دبی خروجی، زیرحوضههای بارز و دزک‌آباد، و از نظر سهم مشارکت زیرحوضهها در واحد سطح، زیرحوضههای بارز و سولکان از میان هشت زیرحوضۀ منتخب در این تحقیق، هر یک به‌ترتیب در رتبههای اول و هفتم قرار دارند. همچنین نتایج آنالیز حساسیت مدل بر اساس پنج پارامتر شیب آبراهۀ اصلی، شمارۀ منحنی، مساحت، ضریب گراولیوس و شیب متوسط حوضه نشان میدهد که مهم‌ترین عامل مؤثر در سیل زیرحوضهها، عامل شمارۀ منحنی بوده است. ازاین‌رو مدیریت صحیح تغییر کاربری اراضی زیرحوضهها به‌عنوان مهم‌ترین شاخص مؤثر بر شمارۀ منحنی، نقش مؤثری در کنترل شدت سیل تولیدشده در خروجی حوضه خواهد داشت.
Keywords
