فقه و حقوق خانواده (Aug 2024)

تأثیر روان‏شناختی ساختار خانواده و مشارکت‌پذیری اعضای خانواده در حل تعارض ولایت و حضانت

  • کبری پورعبدالله,
  • محمد مهدی صفورایی پاریزی

DOI
https://doi.org/10.30497/flj.2023.243959.1866
Journal volume & issue
Vol. 29, no. 81
pp. 69 – 94

Abstract

Read online

خانواده رکن بنیادین اجتماع و مشمول قواعد روان‌شناختی و مقررات حقوقی است و با حسن اجرای این قواعد و مقررات می‏تواند به تعالی اعضای خانواده و تحکیم و ارتقای بنای خود دست یابد. در فرض طلاق زوجین و رخداد تعارض تکلیف حضانت مادر با حدود ولایت جدپدری می‏توان با تقویت ساختار گستردة خانواده و توجه به مقتضای مشارکت‌پذیری طبقات مختلف خانواده از شرایط پیش‌آمده به‌نفع ارتباط نسل‏ها بهره‌مند شد و همچنین به ملاکات شارع برای تشریع نهاد ولایت قهری دست یافت. در پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر روان‌شناختی نوع ساختار خانواده و حالات مختلف مشارکت اعضا در هر یک از ساختارها برای برون‌رفت از تعارض‏های حقوقی پیش‌آمده میان عملکرد حاضن و ولیّ قهری، منابع مختلف روان‌‌‌شناسی و فقهی و حقوقی بررسی شده است. نتایج بررسی‏ها نشان می‏دهد در شرایط گسست نسل‏ها و وجود فاصلة معنادار میان خانواده مرتبه اول با خانواده در مرتبه‌‏های دوم و سوم، زمینه‏‌های درک متقابل و مشارکت مؤثر ازبین رفته است و نه‌تنها تعامل حاضن و ولیّ قهری پس‌از طلاق دچار مشکل می‏‌شود، بلکه چه‌بسا این خلأ خود از زمینه‌‏های رخداد واقعة طلاق باشد؛ درنتیجه لازم است حتی درشرایطی‌که زمینة تغییر ساختار خانواده وجود ندارد، شرایط مشارکت‌پذیری طبقات مختلف خانوادگی در بسترهای مختلف فکری و فرهنگی و اقتصادی فراهم شود و تهدید بیگانگی خویشاوندان تبدیل به فرصت همیاری و معاضدت ایشان شود.

Keywords