فقه و حقوق خانواده (Aug 2024)
تأثیر روان‌شناختی ساختار خانواده و مشارکت‌پذیری اعضای خانواده در حل تعارض ولایت و حضانت
Abstract
خانواده رکن بنیادین اجتماع و مشمول قواعد روان‌شناختی و مقررات حقوقی است و با حسن اجرای این قواعد و مقررات میتواند به تعالی اعضای خانواده و تحکیم و ارتقای بنای خود دست یابد. در فرض طلاق زوجین و رخداد تعارض تکلیف حضانت مادر با حدود ولایت جدپدری میتوان با تقویت ساختار گستردة خانواده و توجه به مقتضای مشارکت‌پذیری طبقات مختلف خانواده از شرایط پیش‌آمده به‌نفع ارتباط نسلها بهره‌مند شد و همچنین به ملاکات شارع برای تشریع نهاد ولایت قهری دست یافت. در پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر روان‌شناختی نوع ساختار خانواده و حالات مختلف مشارکت اعضا در هر یک از ساختارها برای برون‌رفت از تعارضهای حقوقی پیش‌آمده میان عملکرد حاضن و ولیّ قهری، منابع مختلف روانشناسی و فقهی و حقوقی بررسی شده است. نتایج بررسیها نشان میدهد در شرایط گسست نسلها و وجود فاصلة معنادار میان خانواده مرتبه اول با خانواده در مرتبههای دوم و سوم، زمینههای درک متقابل و مشارکت مؤثر ازبین رفته است و نه‌تنها تعامل حاضن و ولیّ قهری پس‌از طلاق دچار مشکل میشود، بلکه چه‌بسا این خلأ خود از زمینههای رخداد واقعة طلاق باشد؛ درنتیجه لازم است حتی درشرایطی‌که زمینة تغییر ساختار خانواده وجود ندارد، شرایط مشارکت‌پذیری طبقات مختلف خانوادگی در بسترهای مختلف فکری و فرهنگی و اقتصادی فراهم شود و تهدید بیگانگی خویشاوندان تبدیل به فرصت همیاری و معاضدت ایشان شود.
Keywords
