Aksjologia kształcenia w perspektywie pedagogiki dialogu

Abstract

Pedagogika dialogu jest kierunkiem pedagogiki filozoficznej, który nie tylko ujmuje relację wychowawczą w kontekście dialogicznej struktury bytu ludzkiego, lecz również proponuje określoną aksjologię pedagogiczną. W odróżnieniu jednak od tradycyjnych pedagogik normatywnych, wywodzących uznawane wartości z leżących u ich podstaw etyk filozoficznych bądź teologicznych, a niekiedy całych doktryn światopoglądowych lub politycznych, aksjologia pedagogiki dialogu odwołuje się do doświadczenia. Przeżycie tego doświadczenia może prowadzić do egzystencjalnego zakorzenienia podstawowych wartości, stanowiąc przesłankę wychowania aksjologicznego. Tak pozyskane wartości nie są bowiem czymś zapożyczonym, lecz dzięki doświadczeniu mogą zostać uwewnętrznione – egzystencjalnie przywłaszczone. W tym sensie aksjologia pedagogiki dialogu jawi się jako oryginalna propozycja, która uzasadnia normatywny charakter kształcenia bez konieczności prymarnego odwoływania się do zewnętrznych kodeksów etycznych. Aby tak się jednak stało, pedagogika dialogu powinna zostać odczytana nie tylko w kategoriach fenomenologicznych, lecz również hermeneutycznych.