Kwartalnik Filmowy (Oct 2024)
Polska nauka i technika a wynalazek kinematografu i ukształtowanie współczesnego filmu
Abstract
Autor w swojej pracy badawczej interesował się relacjami techniki, nauki i sztuki. W tym tekście szuka korzeni wynalazków filmowych wyrosłych z odwiecznego ludzkiego dążenia do utrwalania życia w ruchomych obrazach. W swoich poszukiwaniach sięga do XIII w. i ówczesnych urządzeń optycznych. Szczególną uwagę kieruje na ślady wynalazków na terenach polskich. Przywołuje postać Witelona – śląskiego mnicha, fizyka, filozofa, badającego zjawiska optyczne i świetlne, w kontekście złudzeń wzrokowych i psychologii widzenia – a także Mikołaja Kopernika, związanego z Nysą astronoma Christophera Scheinera, konstruktora urządzeń astronomicznych Aleksego Sylwiusza, Jana Heweliusza i wielu innych. Pisze o latarniach magicznych i cieniach chińskich oraz aparatach do tworzenia ruchomych fotografii. Bohaterami jego artykułu są jednak przede wszystkim Kazimierz Prószyński, Jan Szczepanik i Władysław Starewicz, którzy jego zdaniem znacząco wpłynęli na techniczny rozwój kina. (Materiał nierecenzowany; pierwodruk: „Kwartalnik Filmowy” 1960, nr 40, s. 59-71).
Keywords