Akademik İncelemeler Dergisi (Apr 2017)
Deleuze ve Guattari’de Öznenin Şizoanalitik Özgürlüğü ve Arkaplanı
Abstract
Deleuze ve Guattari öznenin özgürlüğünü, onunkendisi olarak, hiçbir temsil sistemine boyun eğmeden var olmasıyla açıklar.Çünkü temsil, kendisi dışında olan bir şeye ihtiyaç duymaktadır. Özneninözgürlüğü için insan üzerinde hâkimiyet kuran rejimlere yönelik Marx’ınkapsamlı eleştirisi Deleuze ve Guattari için bir başlangıç oluşturur. AncakMarx’ın Platon’dan beri devam eden kronolojik zaman anlayışı içinde diyalektiğibenimsemiş olması da eleştirilmesi gereken durumdur. Bu bakış açısı aslenDeleuze’un felsefi yaklaşımında biçimlenmiştir. O, Platon’dan beri devam edenidealizme karşıt olarak fark kavramını bir kendilik olarak materyalist birdüşünce içinde tasarlar. Zira pozitif fark, onu düşünülebilir olmasınısağlayabilecek herhangi bir bağı dışlar. Öznenin varlığını da özgürce kendisininoluşturması üzerine kurar. Oysa psikanaliz bu temsilci düşünceyi ailede ödipuskompleksi aracılıyla yeniden kurmuştur. Psikanalizdeki temsilci yaklaşım yerineşizofrenik süreç içindeki serbest çağrışımlar Deleuze ve Guattari için insanözgürlüğü için tercih edilmelidir.
Keywords