معرفی و بررسی نسخۀ خطی دیوان درکی قمی با تکیه بر قالب‌های شعری

Abstract

یکی از شاعران سبک هندی و از مسافران کاروان هند در قرن یازدهم هجری، «ملامحمد امین درکی قمی» است. تذکره­نویسان وی را شاعری کثیرالشعر معرفی کرده و اشعارش را بین بیست تا سی هزار بیت تخمین زده­اند. نسخه­ای خطی از دیوان این شاعر به شمارۀ 5146 در کتابخانه­ی ملی ملک نگهداری می­شود. این پژوهش که به شیوه­ی توصیفی- تحلیلی و پس از تصحیح دیوان شاعر انجام شده است به معرفی و بررسی نسخه­ی مذکور اختصاص دارد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که این نسخه از دیوان درکی قمی، حدود 6300 بیت از اشعار شاعر مشتمل بر قصیده، قطعه، غزل، مثنوی، ترجیع­بند و ترکیب­بند را در بر دارد. درکی، مدح بزرگان و مناقب دینی را در قالب قصیده، ماده­تاریخ­ها را در قالب قطعه­، مضامین عاشقانه را در قالب غزل و ساقی­نامه­ی خود را در قالب ترجیع­بند سروده است. وی شاعری نازک­خیال و مضمون­آفرین با زبانی روان و معتدل است. تکرار قافیه و التزام در آوردن ردیف، از ویژگی­های بارز اشعار ملا درکی قمی است.

Keywords

• دیوان
• درکی قمی
• قالب شعری
• مضمون