مطالعات قرآن و حدیث (Aug 2013)
نقش پیش فرضها و پیش فهمها در تفسیر قرآن کریم از منظر آیت الله جوادی آملی
Abstract
در مواجهه با قرآن کریم و تدبّر در آن پیش فرضها و پیش فهمها نقش آفرین است. اعتقاد به عدم وصول به فهم نهایی از مهمترین مدعیاتی است که مبتنی بر دخالت پیش فرضها، پیش فهمها، علایق و انتظارات مفسّر و همچنین علوم و معارف عصری بر فهم و تفسیر متن است.دکتر مجتهد شبستری با اعتقاد به همین موضوع معتقد است قرائتها به صورت امری واقعی و حقیقی متعدد و متفاوتند و در تفسیر متون نمیتوان به فهم نهایی نائل شد، اما آیت الله جوادی آملی با رد این مدعا معتقد است مفسّر میتواند از پیش فهمها و پیش فرضهای خود گذر کرده و به فهم نهایی دست یابد. وی بر آن است که علوم و معارف عصری بر تفسیر تأثیرگذار نیست، اگرچه مفسران گاهی به اقتضای نیازهای زمانه به تفسیر میپردازند. این پژوهش به بررسی و نقد آراء دکتر مجتهد شبستری با تأکید بر آراء آیت الله جوادی آملی در خصوص تأثیر یا عدم تأثیر پیش فرضها و پیش فهمها بر فهم و تفسیر متون مقدّس پرداخته است.
Keywords