طراحی زنجیره تأمین حلقه بسته پایدار با رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره ترکیبی در صنایع لبنی

Abstract

یکی از فعالیت‌های مؤثر در مدیریت زنجیره تأمین سازمان‌ها طراحی یک ساختار شبکه زنجیره کارآ و کاربردی است که نقش مهم و به ‏سزایی در موفقیت آنها ایفا می‌کند. با افزایش ملاحظات زیست ‏محیطی و قوانین اجتماعی، سازمان‌ها ملزم می‌شوند که در طراحی زنجیره تأمین خود، علاوه بر اهداف اقتصادی، این‌گونه ملاحظات پایداری را نیز در نظر گیرند. با این رویکرد، در مطالعه حاضر، یک مدل برنامه‌ریزی ریاضی با در نظر گرفتن معیارهای پایداری در­­ شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته صنایع لبنی ارائه شد. نخست، مهم‌ترین شاخص‌های پایداری با ابعاد سه‌گانه اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی استخراج و اثرگذارترین شاخص‌ها به روش تصمیم‏گیری چندمعیاره دیمتل (DEMATEL) انتخاب ‌شدند. سپس، برای طراحی زنجیره پایدار، یک مدل عدد صحیح مختلط چند­هدفه ارائه شد که اهداف آن همان شاخص‌های حاصل از روش دیمتل بودند. شاخص­ های حاصل از تکنیک دیمتل، شامل هزینه کل از بعد اقتصادی، مصرف آب و مصرف انرژی از بعد زیست­ محیطی و فرصت­ های شغلی از بعد اجتماعی می ­باشد که به عنوان توابع هدف مدل پیشنهادی تعریف شده ­اند. در ادامه، این مدل به کمک روشL-P متریک و با استفاده از نرم‌افزار GAMS حل شد و مجموعه جواب‌های بهینه پارتویی به‌دست‌آمد. در پایان، پیاده‌سازی مدل پیشنهادی در صنایع شیر پگاه اصفهان در سال 1398 صورت گرفت. اجرای مدل منجر به یافتن هفت دسته جواب بهینه پارتویی شد که از آن میان، کمترین میزان هزینه حدود هفتاد میلیون ریال در ماه، کمترین میزان مصرف آب حدود 760 مترمکعب در ماه، کمترین میزان مصرف انرژی حدود 963 مگاوات در ماه و بیشترین میزان فرصت‌های اشتغال حدود 39 هزار نفرساعت در ماه به‏دست آمد.

Keywords

• زنجیرة تأمین پایدار
• تصمیم‌گیری چندهدفه
• روش دیمتل (dematel)
• صنایع لبنی