Od egzotycznej pocztówki do nie-miejsca. Obrazy miasta w kinie hiszpańskim

Abstract

Artykuł ukazuje zmiany w sposobach reprezentacji miasta w kinie hiszpańskim, koncentrując się na napięciu pomiędzy tym, co ikoniczne dla danego miejsca, a przestrzeniami dalekimi od turystycznych klisz. Analiza przedstawia w ujęciu diachronicznym początki stereotypizacji przestrzeni w okresie niemym, jej wykorzystanie ideologiczne podczas dyktatur generała Prima de Rivery i generała Franco oraz poszukiwanie formuł kontestacji tego modelu w czasach późnego frankizmu i transformacji ustrojowej. W tych kontekstach są rozpatrywane współczesne reinterpretacje dawnych konwencji, nowe architektoniczne symbole miast i związane z nimi wzorce reprezentacji, a także fenomen nie-miejsc, będący wyrazem buntu wobec egzotyzacji, ale też wynikający z chęci odnalezienia scenerii adekwatnej do poruszanych problemów społecznych. Prezentowane ujęcie wyróżnia na tle dotychczasowych badań skoncentrowanie na kwestii reprezentatywności przestrzeni oraz dążenie do historyczno-filmowej syntezy zagadnienia.

Keywords

• kino hiszpańskie
• miasto w filmie
• stereotypizacja przestrzeni
• nie-miejsce
• ideologizacja pejzażu