Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Dec 2018)

Tahar-Güzelöz (Nevşehir) diyatomitlerinin fizikokimyasal özellikleri ve kullanılabilirliği

  • Ayşegül YILDIZ,
  • Ali GÜREL,
  • Dilan OKUTAN

DOI
https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.428305
Journal volume & issue
no. 157
pp. 165 – 184

Abstract

Read online

Bu çalışmada, Nevşehir ili, Tahar ve Güzelöz yörelerinde yüzeylenen ve volkanizmaya bağlı olarak oluşan geç Miyosen-Pliyosen yaşlı volkanosedimenter birimler içerisinde yer alan diyatomitlerin endüstriyel hammadde olarak kullanım alanları araştırılmıştır. Bu amaçla, inceleme alanında, biri Tahar yöresinde (TK), ikisi Güzelöz yöresinde (GÜ1 ve GÜ2) olmak üzere 3 adet stratigrafık kesit ölçülmüştür. Örneklere çeşitli fizikomekanik, kimyasal, mineralojik ve analitik testler uygulanmış ve bu testlerin sonucunda, inceleme alanında yer alan her üç lokasyondaki diyatomitlerin asitte çözünmeyen madde miktarları; % 74,20 - 84,20, suda çözünmeyen madde miktarları; % 99,80, ateş kaybı değerleri (950 °C de); % 8,18 - 22,82, beyazlık değerleri; % 80,45 - 84,79, ortalama dane boyu değerleri; 0,7-209 µ , gözenek boyutları; 1,448 e-03A – 5,888 e-04A, gözenek hacimleri; 1,148 e-02 – 8,515 e-02 cc/g , özgül ağırlık değerleri; 2,33 – 2,49 gr/cm3 , toplam gözeneklilikleri; %57 – 60, kümülatif yüzey alanı değerleri; 4,047 e+01 – 5,160 e+01 m2/g, pH değerleri; 5-7 (asit ve nötr ortamı yansıttıkları), süzme hızı değerleri; 138 – 351 ml/dk, SiO2 içerikleri; % 38,16 – 67,77 olarak belirlenmiştir. Örneklerin palinolojik malzeme içermedikleri, genel olarak uzun, iri diatom cins ve türlerinden meydana geldikleri saptanmıştır. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi sonucunda, her üç lokasyonda yer alan diyatomitlerin yapı malzemesi, taşıyıcı, aşındırıcı ve temizleyici, yalıtım malzemesi olarak kullanıma uygun olmadıkları, Tahar ve Güzelöz-1 lokasyonlarında yer alan diyatomitlerin aynı zamanda genel olarak dolgu maddesi olarak da kullanılamayacakları belirlenmiştir. Bunun yanında, inceleme alanındaki diyatomitler silikat imalatında ve SiO2 yönünden zenginleştirmeye tabi tutularak süzücülerde kullanıma uygundurlar. Ayrıca, Güzelöz-2 lokasyonunda yer alan diyatomitler lastik ve kağıt sanayinde dolgu maddesi olarak kullanılabilirler.

Keywords