پژوهشهای ژئوفیزیک کاربردی (Mar 2021)
کاربرد تبدیل موجک گسسته à trous در تشخیص لایههای نازک
Abstract
در اکتشافات هیدروکربنی تشخیص لایههای نازک یکی از مهمترین بخشهای تفسیر ژئوفیزیکی است. به دلیل انبساط موجک تولیدشده لرزهای که ناشی از اثر تضعیف فرکانسهای بالا در زمین است دادههای دریافتی از افقهایی که فاصله آنها کمتر از طول موج ارسالی است، دچار تداخل شده و بهصورت یکپارچه در مقاطع دیده میشود، بهنحویکه این دادهها نشانگر یکلایه خواهد بود. استفاده از حوزه تبدیل موجک گسسته à trous برای تشخیص لایههای نازک در دادههای استحصالی از میدانهای نفتی، برای اولین مقیاس بالاگذر در این حوزه، به دلیل عدم نویز امکانپذیر است. ثابتشده است که تجزیه طیفی یک روش مؤثر برای تحلیل سیگنال لرزهای در اکتشاف نفت است. در این مقاله درداده واقعی جهت اعتبارسنجی، استفاده از نشانگرهای لحظهای در حوزه تبدیل موجک گسسته à trous برای تشخیص لایههای نازک در مقاطع لرزهای بررسیشده است. شیوه کار بدین صورت است که ابتدا دادهها بهصورت یکبعدی و رد لرزه به رد لرزه توسط تبدیل موجک گسسته à trous تجزیه میگردد. به دلیل آنکه دادهها در هر مقیاس توسط موجک خاصی مورد تجزیهوتحلیل قرار میگیرند، بهنوعی رویدادها پالایه شده و درواقع مقادیر همسنجی شده با موجک مادر در هر مقیاس محاسبه میشود. پس از اعمال مرحله تجزیه در مقیاسهای بالاگذر رویدادها با فرکانس بالاتر باقی میماند و همین مسئله میتواند به تشخیص لایههای نازک کمک شایان توجهی کند. نتایج این مرحله مبین آن است که اعمال روش مذکور بر دادههای مصنوعی و دادههای واقعی میتواند به بهبود قابلتوجهی در جدایش رویدادها از یکدیگر منجر شود. برای برجستهسازی نتایج درداده واقعی از نشانگرهای متداول لرزهای نیز بهره گرفتهشده است.
Keywords