مطالعات قرآن و حدیث (Aug 2014)
روش شیخ کلینی در طبقه‌بندی روایات کافی
Abstract
روش طبقه‌بندی احادیث متأثر از نظام طبقه‌بندی در هر دوره‌ای است که مؤلفان کتب با در نظر گرفتن روش‌های مرسوم در عصر خویش به طبقه‌بندی احادیث می‌پردازند. کلینی جزء محدثانی است که در طبقه‌بندی احادیث کتاب شریف «کافی» از روش طبقه‌بندی عصر خود یعنی طبقه‌بندی مفهومی آموزه‌های حدیثی بهره گرفته است. اصل انتخاب و گزینش مفاهیم کلیدی کافی نیز مبتنی بر ضرورت‌ها و مسائل مطرح در زمان تألیف آن است. مهمترین محورهایی که از مقدمه کافی قابل استخراج هستند عبارت است از: عقل و جهل، فضل علم، ضرورت تمسک به سنت و قرآن، توحید، نبوت و امامت، آداب و فرائض و احکام. کلینی با تکیه بر نقش ابزاری عقل، بر تمسک به کتاب و سنت و اخذ معارف از آنها تأکید دارد و کتاب و عقل و جهل و فضل علم را مقدمه‌ای بر مباحث توحید، امامت و اخلاق و احکام قرار داده است. کلینی جامع حدیثی خویش را به شیوه درختی از کل به جزء یا از اصل به فرع تنظیم کرده است.
Keywords
