Pediatric Endocrinology, Diabetes and Metabolism (Sep 2009)
Sprawność fizyczna i postawa ciała 7-letnich dzieci o skrajnych parametrach somatycznych
Abstract
Wprowadzenie: Punktem wyjścia do niniejszych rozważań uczyniono jeden z aspektów gotowości szkolnej. Pojęcie to oznacza odpowiedni stan rozwoju dziecka, czyniący je podatnym na systematyczne nauczanie i wychowanie. Gotowość (dojrzałość) szkolna obejmuje – obok sfery psychicznej, emocjonalnej i społecznej – także komponenty somatyczne i motoryczne. Cel pracy: Ocena poziomu sprawności fizycznej i postawy ciała 7 letnich dzieci o skrajnych parametrach somatycznych. Materiał i metody: Zbadano 524 dzieci w średnim wieku kalendarzowym 6,86±0,35 lat – 245 dziewcząt i 279 chłopców. Wykonano pomiary wysokości i masy ciała oraz obliczono wskaźnik BMI. Ustalono pozycje centylowe. Przeprowadzono test sprawności fizycznej (skłon tułowia w siadzie, bieg 4x5 m, skok w dal z miejsca, siady z leżenia, rzut piłka lekarską 1 kg w przód) oraz oglądowe badanie postawy ciała z zastosowaniem techniki punktowania. Wyniki: Dzieci o skrajnych proporcjach wzrostowo-wagowych (BMI) uzyskały słabsze na tle grupy rówieśniczej wyniki w niektórych próbach sprawności fizycznej (skłon, 4x5 m, siady z leżenia, rzut). Nieprawidłowości najbardziej charakterystyczne dla postawy ciała badanych o skrajnych parametrach somatycznych wystąpiły: w obrębie kolan i stóp, w grupie dzieci o nadmiernych proporcjach wzrostowo-wagowych, częściej u chłopców niż u dziewcząt. Wnioski: W badanej grupie skrajne parametry wzrostowo-wagowe silniej różnicowały poziom motoryczności niż wysoko- i niskorosłość. Natomiast wśród niejednoznacznych zależności między postawą ciała a budową somatyczną zauważono tendencję do nasilenia się nieprawidłowości w obrębie kolan i stóp u dzieci o wysokim wskaźniku BMI. Specyfikę motoryczności i postawy ciała dzieci o skrajnych parametrach somatycznych warto uwzględniać w doborze zadań ruchowych oraz indywidualizacji kryteriów oceny z wychowania fizycznego, zwłaszcza na etapie edukacji wczesnoszkolnej.
