History Studies (Oct 2023)

1923 TÜRKİYE İKTİSAT KONGRESİ’NDE TÜRK KADINI

  • Ayşe Bedir

DOI
https://doi.org/10.9737/historystudies.1345939
Journal volume & issue
Vol. 15, no. Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı
pp. 187 – 202

Abstract

Read online

Lozan Konferansı’nın kesintiye uğradığı dönemde, yeni devletin ekonomi politikalarını tartışmak, memleketin ihtiyaçlarına uygun iktisadi politikaları belirlemek ve dünya kamuoyuna tam bağımsız bir Türkiye mesajını vermek üzere 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir’de ilk Türkiye İktisat Kongresi toplanmıştır. Bu çalışmanın konusu, İktisat Esaslarımız adlı doküman üzerinden Türk kadınının Türkiye İktisat Kongresi’ndeki yerini araştırmaktır. Çalışmanın amacı, kongre açış ve kapanış konuşmalarında kadının nasıl ve ne şekilde yer aldığını belirlemek, kongrede kadının ne ölçüde temsil edildiğini ve kongre kararları üzerinden yeni Türk Devleti’nde kadının iktisadi hayattaki yerini, iktisadi politikalarda kadına biçilen rolü dolayısıyla da kurucu kadronun düşünce dünyasında kadının yerini tespit etmektir. Araştırma, 1923 tarihli ilk İktisat Kongresi’nde Türk kadını konusuyla sınırlandırılmıştır. Çalışma, tarihsel kritik bir yaklaşımla nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılarak yapılmıştır. Bu çalışma, kongrede ve yeni devletin iktisadi hayatında Türk kadının yerini İktisat Esaslarımız üzerinden doküman analizi metoduyla ele alması bakımından alan yazına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Kongre konuşmaları ve kararlarıyla ilgili içerikler, mesleki temsil esasına göre bütün iktisat birimlerini kapsayacak şekilde, cinsiyet ayrımı gözetilmeden, kadın-erkek bütün fertlere hitaben halkçı bir yaklaşımla ele alınmıştır. Yine kurtuluş mücadelesinde hayati rol oynayan Türk kadının, kuruluş mücadelesinde de tam bağımsız bir Türkiye ideali için iktisat savaşında da birlik ve beraberlik ruhu içinde, memleketin iktisadi hayatında da bizzat söz sahibi olacağı araştırmanın öne çıkan bulgularıdır. İktisat Esaslarımız başlıklı ana doküman yanında, konuyla ilgili literatür, dönemin süreli yayınları, resmi yayınlar ve arşiv belgeleri bu çalışmanın kaynakları arasındadır.

Keywords