مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان (Jun 2018)
چرخههای تجاری و تفاوت ریسک بیکاری زنان و مردان در مقاطع تحصیلی مختلف در ایران
Abstract
در ایران رقابت شغلی بین زنان و مردان از یک سو و بین مقاطع تحصیلی مختلف متفاوت است. از این رو ریسک بیکاری در مواجهه با چرخههای تجاری نا‌همگن است. در این پژوهش رابطۀ چرخههای تجاری و ریسک بیکاری در ایران در بین گروه‌های تحصیلی بر حسب جنسیّت با به‌کار‌گیری الگوی OLS و با استفاده از داده‌های فصلی در دورۀ زمانی 1393- 1384 بررسی شد. ابتدا جزء سیکلی با استفاده از فیلتر هودریک پرسکات، استخراج و سپس مدل برآورد و تصریح شد. در ادبیات نظری دو مکانیزم متفاوت برای تبیین تورش در ریسک بیکاری ارائه شده است: جانشینی چرخه‌ای و ساختاری. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که ریسک بیکاری برای گروه‌های تحصیلی بی‌سواد نسبت به ابتدایی تمامی گروه‌ها و ابتدایی نسبت به متوسطه زنان ویژگی ضدچرخه‌ای دارد که با نظریۀ جانشینی چرخه‌ای توجیه‌پذیر است. ولی ریسک بیکاری مردان با تحصیلات متوسطه نسبت به ابتدایی مردان و ریسک بیکاری نیروی کار دارای تحصیلات دانشگاهی نسبت به متوسطه رفتار موافق سیکلی دارد. به بیان دیگر با افزایش تحصیلات به سمت تحصیلات عالی ریسک بیکاری در زمان رکود برای زنان و مردان کاهش می‌یابد که با نظریۀ جانشینی چرخه‌ای توجیه‌پذیر است. علت آن این است که نیروی کار با تحصیلات عالی عمدتاً در بخش‌های اولیه به کار اختصاص دارند که کم‌تر تحت تأثیر رکود اقتصادی قرار می‌گیرد. ولی در دورۀ رونق این ریسک افزایش می‌یابد که با نظریۀ جانشینی ساختاری قابل توضیح است. ریسک بیکاری در ایران تورش جنسیّتی دارد که علت را می‌توان به تفاوت در ساختار تجزیه شده(تجزیۀ جنسیّتی و هم حرفه‌ای)بازار کار جستجو کرد.
Keywords
