جغرافیا و مخاطرات محیطی (Jul 2022)

واکاوی مطالعات مدیریت منابع آب در ایران و جهان

  • سیده سمیه خاتمی,
  • خدیجه بوزرجمهری,
  • آذر زرین,
  • محمود فال سلیمان

DOI
https://doi.org/10.22067/geoeh.2022.73891.1136
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 2
pp. 251 – 271

Abstract

Read online

تنش آبی مسئله‌ مهمی است که جهان امروز با آن مواجه ‌است. عده­ای آن را متأثر از تغییر اقلیمی و خشکسالی‌ها و شماری دیگر آن را ناشی از مدیریت نامطلوب ساکنان کره خاکی می‌دانند. هرساله دانشمندان و متخصصین گرد هم می‌آیند تا برای حل مسئله کم‌آبی چاره‌ای بیندیشند. ایران نیز به خاطر قرار گرفتن در کمربند خشک جغرافیایی و نوار بیابانی، جزو مناطق کم باران جهان محسوب می‌شود و از این قاعده مستثنا نیست. هدف این مقاله واکاوی مدیریت منابع آب در سرزمین ایران است که به شیوه فرا تحلیلی انجام شده است. مقالات جمع‌آوری شده در دو سطح ملی و فراملی به تفکیک، شناسایی و مقوله‌بندی شدند. مطالعات نشان داد که برای حل مسئله آب و مواجهه با تغییر اقلیم، سازگاری و پیشگیری، رفع موانع اقتصادی و کاربست فناوری همراه با افزایش همکاری ذینفعان، تدوین سناریو کاملاً همکارانه به‌عنوان جایگزین سناریو انتقال آب و نیز برنامه‌ریزی متفکرانه و همه‌جانبه در کنار آگاهی کنشگران و اراده جمعی در حکمرانی خوب، ازجمله راهکارهای مناسب هستند؛ اما با وجود چنین راهکارهایی می­بایست تاکنون مسائل مدیریت منابع آب حل می­شد، اما چرا مسئله آب همچنان چالش‌برانگیز است؟ یافته‌های تحقیق نشان می­دهد، حل این معضل از راه فهم چرایی‌ها به دست نیامده، بلکه صرفاً شرایط مطلوب در مقابل شرایط نامطلوب مطالعه شده است. این تحقیق در پی یافتن چگونگی حادث شدن مدیریت منابع آب بدین شکل است.

Keywords