Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny (Dec 2022)
Terroryzm żywnościowy oraz obrona żywności w ujęciu formalnoprawnym
Abstract
Ze względu na rolę żywności w życiu człowieka i dla gospodarek całego świata, zarówno żywność, jak i cały łańcuch żywnościowy są bardzo podatnym celem ataku terrorystycznego. Terroryzm żywnościowy nie jest zjawiskiem nowym, a bieżące doświadczenia potwierdzają, że jest nadal bardzo groźny. Celem artykułu jest uzyskanie odpowiedzi na dwa pytania badawcze: (1) Czy i w jakim zakresie prawo stanowione wyznacza ramy ochrony żywności przed celowym zanieczyszczeniem? (2) Jaką rolę w zakresie obrony żywności przed terroryzmem pełni prywatne prawo żywnościowe? W wyniku przeprowadzanych analiz prawa, w tym prawa żywnościowego i prywatnego prawa żywnościowego, potwierdzono, że w prawie krajowym oraz europejskim prawie żywnościowym nie ma odniesienia do terroryzmu żywnościowego oraz obrony żywności. Jedyne regulacje, które istnieją, dotyczą ochrony tzw. infrastruktury krytycznej, w tym zapewniającej dostawy żywności i wody. Najbardziej w tym względzie rozwiniętym prawem na świecie jest amerykańskie prawo żywnościowe, w tym tzw. ustawa modernizacyjna, nakładająca obowiązek wdrożenia przez organizacje systemu analizy zagrożeń i opartych na ryzyku środków zapobiegawczych wobec żywności (Hazard Analysis and Risk-Based Preventive Controls, HARPC). Bardzo ważną rolę w temacie obrony przed terroryzmem żywnościowym odgrywa prywatne prawo żywnościowe, a także dobrowolne pod względem ich wdrożenia narzędzia oceny ryzyka (np. system TACCP), wypracowywane przez różne agendy i stowarzyszenia branżowe.
Keywords