مجله علوم تربیتی (Dec 2023)

تأثیر تدریس به شیوه سازنده‌گرایی بر علاقه به درس، سرزندگی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه

  • مصطفی صفری,
  • میمنت عابدینی بلترک,
  • حجت صفار حیدری

DOI
https://doi.org/10.22055/edus.2024.43943.3466
Journal volume & issue
Vol. 30, no. 2
pp. 121 – 142

Abstract

Read online

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تدریس به شیوه سازنده‌گرایی بر علاقه به درس، سرزندگی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه انجام گرفت. طرح پژوهش کمی و روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان پسر دوره ابتدایی شهرستان جویبار در سال تحصیلی 1401-1400 و نمونه آماری دانش‌آموزان پایه‌ی ششم ابتدایی دبستان مرحوم نوایی شهرستان جویبار با جمعیت 25 نفر تعیین شده است. روش نمونه‌گیری بر اسـاس شـیوه انتخابی یا جایگزین، که یـک گروه 12 نفره از دانش‌آموزان به عنوان گروه آزمایش و گروه 13 نفره دیگر از همان دانش‌آموزان به عنوان گروه گواه انتخاب شدند. در این پژوهش از کتاب مطالعات اجتماعی پایه‌ی ششم دبستان در سال تحصیلی 1401-1400 استفاده شده و مداخله در 10 جلسه یک ساعته انجام گرفته است. مداخله در این پژوهش بدین صورت بود که به گروه آزمایش با روش تدریس سازنده‌گرایی طی ده جلسه و گروه گواه نیز با روش‌های معمول تدریس نظیر سخنرانی آموزش ارائه شد. ابزار پژوهش سه پرسشنامه استاندارد علاقه به درس Keller and Sobia (1993)، سرزندگی تحصیلی Dehghanizadeh and Hossienchari (2011) و اشتیاق به مدرسه Wang (2011) بوده است. داده‌های کمی استخراج شده از پرسشنامه‌ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی با کمک نرم‌افزار SPSS20 تحلیل شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد تدریس به شیوه سازنده‌گرایی بر علاقه به درس (36/19=F) تأثیر معناداری گذاشته است. همچنین تدریس به شیوه سازنده‌گرایی بر سرزندگی تحصیلی (14/6=F) و اشتیاق به مدرسه )94/23=F) نیز به طور معناداری اثرگذار بوده است. در تبیین یافته‌های پژوهش باید اذعان داشت نقش محیط و روش تدریس سازنده‌گرا در ایجاد و تقویت علاقه به درس، سرزندگی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه قابل توجّه است. آنچه که در روش تدریس سازنده‌گرا زیاد به چشم می‌آید، تعامل و ارتباط بین معلّم و دانش‌آموز و سایر همسالان است. روابط دانش‌آموزان و معلّمان بر احساس علاقه آنان به درس، سرزندگی تحصیلی و اشتیاق به مدرسه اثر مستقیم داشته و باعث افزایش انگیزش آنان می‌شود. بنابراین، به معلّمان توصیه می‌شود از طریق استفاده از تکنیک‌های گوش دادن فعّال، روش‌های فعّال یاددهی-یادگیری نظیر روش سازنده‌گرایی به این امر بپردازند.

Keywords