طرح نمونه‌برداری استاندارد شده برای سفید‌بالک یاس (Hemi.: Aleyrodidae) Aleuroclava jasmini (Takahashi) در باغ‌های مرکبات استان خوزستان

Abstract

طی سال­های 90- 1389 توزیع فضایی، سطوح دقت و تعداد نمونه برای ارزیابی جمعیت سفید‌بالک یاس Aleuroclava jasmini (Takahashi) در باغ‌های مرکبات استان خوزستان بررسی شد. بدین منظور، نمونه‌برداری طبقه‌ای تصادفی از41 باغ، در چهار جهت جغرافیایی باغ و از چهار سمت درختان ( 5 برگ کامل روی هر سمت درخت) انجام شد. جمعیت تخم، سنین 1-4 پورگی و پوسته‌های شفیرگی در یک سانتی‌متر مربع از سطح زیرین برگ‌ها شمارش شد. نتایج نشان داد که میانگین جمعیت برای تخم و پوره‌ها به ترتیب 9/34 و 13/49 پوره در سانتی‌متر مربع برگ بود. بین میانگین تغییرات نسبی RV در دو نسل بهار و پاییزآفت، جهت‌های جغرافیایی باغ و نیز جهت جغرافیایی برگ‌ها روی درختان برای هیچیک از مراحل نشو و نمایی آفت اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. نتایج پراکنش فضایی بین باغ‌های مختلف با استفاده از دو مدل آیوائو و قانون توان تیلور نشان داد که مدل تیلور به نحو مطلوب‌تری داده‌ها را برازش می‌نماید (R2 بین 94/0 تا 96/0). ضرایب رگرسیونی معادلة خط(b) برای تخم، پوره‌ها و پوسته‌های شفیرگی به ترتیب 82/1 ، 67/1 و 79/1 بوده که بیانگر توزیع تجمعی جمعیت‌ها در پهنة باغ‌های استان می‌باشد.میزان شاخص تجمع عمومیK (Kcommon) برای جمعیت به ترتیب 29/0 ،57/0، 36/0، 7/0و 79/0تعیین شد. پایین‌ترین سطح دقت مجاز برای این آفت 5/12 درصد تعیین شد. تعداد نمونة ثابت برای شمارش مرحله تخم، پوره، پوسته شفیرگی، مجموع دو مرحله زیستی زنده و کل جمعیت در سطح 25 درصد به ترتیب 55، 28، 45، 23 و 20 برگ تعیین شد.

Keywords

• سفید‌بالک یاس
• نمونه‌برداری طبقه‌ای
• شاخص تجمع عمومیk
• تعداد نمونه ثابت