تحلیل محتوای چکیدۀ رساله‌های دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی از سال ۱۳۷۶- ۱۳۹۳

Abstract

هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای رساله‌های دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی است. روش‌شناسی: روش پژوهش تحلیل محتوا و ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی است. برای تحلیل موضوعی از رده‌بندی جیتا (JITA) استفاده شد. جامعۀ پژوهش شامل 125 رساله در دانشگاه‌های دولتی تهران، فردوسی مشهد، شهیدچمران اهواز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. یافته‌ها: بیشترین رساله متعلق به سال 1391(20%) و کمترین آن سال 1381(8%) است. 2/55% آنها توسط مردان و 08/44% توسط زنان نگاشته شده است.روش پیمایشی با 8/60 %، پرکاربردترین شیوه پژوهشی بود. همچنین4/94 % چکیده‌ها غیرساختاریافته و 6/5% ساختاریافته گزارش شد. بیشترین گرایش موضوعی در حوزه فناوری اطلاعات (2/39%)، کارکردهای مدیریتی (2/31%) و سپس مباحث نظری و عمومی اطلاعات (6/29%) گزارش شد. مقولۀ فرعی «کتابخانه‌ها به‌عنوان مکان فیزیکی» (6/11%) بیشتر مورد اقبال پژوهشگران واقع شده است. همچنین، دکترعلی شکویی و دکترعباس حرّی پرکارترین استادان راهنما و مشاور شناخته شدند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بر سیر صعودی تولید رساله در حوزه فناوری اطلاعات دلالت دارد که می‌تواند متاثراز عواملی همچون پذیرش و همگامی با فناوری و در نهایت بهبود زیرساخت‌ها باشد. اصالت و ارزش: تاکنون در زمینۀ تحلیل محتوای رساله‌های دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران پژوهشی صورت نگرفته است.