Przepustowość hydrauliczna przepustu kołowego w warunkach niezatopionego wlotu

Abstract

Zadaniem przepustów jest zapewnienie bezpiecznego przepuszczenia cieków wodnych głównie przez liniowe obiekty drogowe i kolejowe. Obowiązującymi przepisami, według których należy projektować przepusty, jest Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie [Rozporzadzenie... 2000]. Zapisy powyższego aktu prawnego zachęcają do stosowania przepustów o wlotach niezatopionych na ciekach, na których przy wysokich stanach wód mogą pojawiać się przedmioty potrafiące zablokować przepust. Ponieważ takie zdarzenia są możliwe praktycznie w każdym cieku, dlatego w artykule przedstawiono podstawowe wytyczne dotyczące projektowania najbardziej popularnych przepustów kołowych o wlotach niezatopionych. W pracy porównano również wyniki badań i obliczeń przepustowości przepustów o różnych konstrukcjach wlotowych, przy zastosowaniu formuł wyznaczonych przez federalną administrację dróg szybkiego ruchu USA (Federal Highway Administration – FHWA) [Schall i in. 2012] oraz na podstawie rządowej publikacji USA (United States Geological Survey – USGS) [Bodhaine 1976]. W artykule pokazano, że w porównaniu z wytycznymi obowiązującymi w Polsce, metodyka obliczeń hydraulicznych wydana zarówno przez FHWA, jak i USGS, uwzględnia większy zakres możliwych sytuacji przepływu wody ze względu na warunki hydrauliczne na wlocie i wylocie z przepustu oraz sposób ruchu wody w przewodzie przepustu.

Keywords

• hydraulika przepustów
• przepustowość przepustu
• zjawiska lokalne