دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی (May 2022)
اثر بخشی ذهن‌اگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر عاطفۀ مثبت و منفی و اختلالات درونی‌شدۀ دانشآموزان دختر دارای مشکلات رفتاری شهرستان نجف‌آباد
Abstract
هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر عاطفۀ مثبت و منفی و اختلالات درونی‌شدۀ دختران دارای مشکلات رفتاری بود. روش پژوهش نیمهتجربی از نوع طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری شامل دانشآموزان دختر دارای مشکلات رفتاری مقطع دوم ابتدایی بود که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند. نمونه شامل 30 نفر از دانشآموزان دختر شهرستان نجف آباد در سه مدرسه بودند که به شیوۀ نمونهگیری خوشه‌ای انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس مشکلات رفتاری (Ratter,1967)، مقیاس مشکلات رفتاری درونی‌سازیشده ((Akhenbakh and Raskorela, 2001 و مقیاس عاطفۀ مثبت و منفی (Watson, Clark and Telgen, 1988) بودند. گروه آزمایش طی 8 جلسه به مدت یک ساعت و نیم تحت مداخلۀ آموزش ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. نتایج با استفاده از تحلیل کواریانس بیانگر آن بود که ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس، بر ابعاد عاطفۀ مثبت و منفی (افزایش احساس مثبت و کاهش احساس منفی) و ابعاد اختلالات درونی‌شده (گوشهگیری، افسردگی، شکایات جسمانی و مقیاس اضطراب/ افسردگی) اثرگذار است. (05/0P<). همچنین نتایج نشان داد که آگاهی مبتنی برکاهش استرس به شیوۀ گروهی 6/18% از تغییرات عاطفۀ مثبت، 4/18% از تغییرات عاطفۀ منفی، 9/22% از تغییرات گوشهگیری/ افسردگی، 24% از تغییرات شکایات جسمانی و 2/34 % از تغییرات اضطراب/ افسردگی را تبیین می‌کند.
Keywords
