اثر تنش خشکی بر برخی از خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاهچه‌ای در کلزا (Brassica napus)

Abstract

به منظور بررسی برخی صفات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ حساس (Hayola308) و متحمل (SLM046) به خشکی کلزا (Brassica napus)، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط کنترل ­شده انجام شد. عامل­ها شامل ژنوتیپ و سطوح تنش بود که در زمان اسپلیت شدند. تنش خشکی با قطع آبیاری در مرحله قبل از گلدهی اعمال شد. صفات مورد بررسی در 24، 48، 72 و 96 ساعت پس از تنش اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب کاهش وزن خشک ریشه ژنوتیپ Hayola308 و همچنین افزایش معنی­دار نسبت طول ریشه به طول ساقه، وزن تر ریشه و میزان مالون­دآلدئید در ژنوتیپ SLM046 می­شود. در 48 ساعت پس از تنش خشکی، وزن تر ساقه ژنوتیپ SLM046 بیش­تر از ژنوتیپ Hayola308 بود. محتوای نسبی آب برگ در 24 ساعت پس از تنش خشکی در ژنوتیپ SLM046 و Hayola308 به ترتیب 59/88 و 52/38% بود. میزان پراکسید­هیدروژن در نمونه­های تحت تنش ژنوتیپ Hayola308 بیش­تر از نمونه­های آبیاری­شده بود. اختلاف معنی­داری از نظر نشت الکترولیت در نمونه­های مورد بررسی وجود نداشت. به­ ­طور کلی به ­نظر می­رسد طول ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه، محتوای نسبی آب، وزن تر ریشه و تفاوت وزن تر و خشک ساقه و ریشه بیش­تر و همچنین عدم تغییر در وزن خشک ریشه و میزان پراکسید­هیدروژن در ژنوتیپ SLM046 نسبت به ژنوتیپ Hayola308، عواملی مرتبط با تحمل به تنش ژنوتیپ SLM046 باشد.

Keywords

• راکسیدهیدروژن
• ژنوتیپ حساس و متحمل
• طول ساقه
• محتوای نسبی آب