توسعه راهبردهای کارآفرینی از طریق آسیب‌شناسی فرآیندهای توسعه اجتماعی-اقتصادی شهری (مطالعه موردی شهر مشهد)

Abstract

تحقیق کاربردی حاضر با رویکرد برنامه‌ریزی راهبردی با هدف تحلیل وضعیت و تدوین راهبردهای توسعه کارآفرینی در شهر مشهد اجرا شد. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای بود که شامل، تعداد 48 عامل خارجی (17 مورد فرصت‌ها و 31 مورد تهدیدها) و 53 عامل داخلی (28 مورد قوت‌ها و 25 مورد ضعف‌ها) بود. تحلیل داده‌ها بر مبنای چارچوب SWOT و ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل 30 نفر از کارشناسان (اعضای هیأت علمی، مجریان و کارشناسان ارشد در حوزه شهرسازی و متخصصین حوزه برنامه‌ریزی توسعه در استانداری خراسان رضوی) بود. نتایج رتبه‌بندی گویه‌ها نشان داد که مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید به ترتیب عبارتند از «وجود آستان قدس به عنوان جاذبه‌ی قوی جهت جذب گردشگران مذهبی»، «ضعف در سیاست‌های نگهداری و تعمیرات وسائل حمل و نقل عمومی»، «رونق اقتصادی و توسعه فرصت‌های کسب‌وکار» و «کنترل و دخالت همه جانبه دولت». یافته‌های تحلیل SWOT نشان داد که مجموع امتیاز عوامل داخلی به‌ترتیب 910/2 و 650/3 و مجموع امتیاز عوامل خارجی به‌ترتیب 049/3 و 663/2 می‌باشد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده راهبردهای توسعه کارآفرینی در شهر مشهد به راهبردهای تهاجمی (SO) نزدیک است. از بین راهبردهای تهاجمی این موارد اهمیت بیشتری داشته است: استفاده از نظرات متخصصان و کارآفرینان در تصمیمات شهری، تقویت نهادهای مدنی و جامعه صنفی، تمرکز بر فعالیت‌های کارآفرینی گردشگری جهت بهره‌برداری از منابع و جاذبه‌های موجود به منظور کسب درآمد و اشتغالزایی.

Keywords

• کارآفرینی شهری
• کسب و کار شهری
• شهر هوشمند
• راهبرد