Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2023)

EUDAİMONİK ÖZ DÜZENLEME ÖLÇEĞİNİN (EÖDÖ) GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

  • Nida ATEŞ,
  • Kuntay ARCAN,
  • Ömer Şimşek

DOI
https://doi.org/10.16953/deusosbil.1282677
Journal volume & issue
Vol. 25, no. 4
pp. 1803 – 1839

Abstract

Read online

ÖZ: Bu araştırmanın amacı duyguların, bilişlerin, davranışların ve kişilerarası ilişkilerin Aristoteles’in açıkladığı eudaimoniaya ulaşma doğrultusunda düzenlenmesini ölçen Eudaimonik Öz Düzenleme Ölçeği’nin geliştirilmesidir. Araştırma kapsamında ölçme araçları olarak Eudaimonik Öz Düzenleme Ölçeği’nin madde havuzu, Psikolojk İyi Oluş Ölçeği, Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Bireysel Gelişim İnisiyatifi Ölçeği ve Genel Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları 3 farklı örneklem grubu olmak üzere 18- 65 yaş arasında bulunan toplam 1042 yetişkinden oluşmaktadır. Eudaimonik Öz Düzenleme Ölçeği’nin güvenirlik ve geçerlik çalışması kapsamında Açımlayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre toplam varyansın % 57.93’ünü açıklayan on faktör ve 43 maddeden oluşan bir yapı elde edilmiştir. Ölçeğin alt faktörlerinin Cronbach’s alfa değerleri ise .75 ve .89 arasında değişmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonuçlarına göre maddelerin faktör yüklerinin .48 ile .88 arasında değiştiği gözlenmiştir. Ayrıca DFA sonucuna göre kabul edilebilir uyum iyiliği değerleri bulunmuştur (χ2=2395.39; df=815, χ2/df=2.93, RMSEA=0.054, CFI=0.97, IFI=0.97, SRMR=0.050). Test tekrar test güvenirlik analizi bulgularına göre ölçeğin alt faktörleri için yapılan ilk uygulama ile ikinci uygulama arasındaki sınıf içi korelasyon katsayısı değerlerinin .82 ile .94 arasında, Pearson korelasyon katsayılarının ise .71 ile .88 arasında değiştiği gözlenmiştir. Ölçeğin yapı geçerliği incelendiğinde, eudaimonik öz düzenleme değişkeninin psikolojik iyi oluş, bilinçli farkındalık, bireysel gelişim inisiyatifi ve öz yeterlilik ile beklendik biçimde anlamlı ilişkiler gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar, Eudaimonik Öz Düzenleme Ölçeği’nin güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğunu ortaya koymuştur. ABSTRACT: The purpose of this current study is to develop the Eudaimonic Self-Regulation Scale, which measures the regulation of emotions, cognitions, behaviors and interpersonal relationships in order to reach the eudaimonia explained by ancient Greek philosopher Aristotle. Eudaimonic Self-Regulation Scale, Flourishing Scale, Mindful Attention and Awareness Scale, Personal Growth Initiative Scale, and the General Self-Efficacy Scale were used as measurement instruments. Participants of the study consisted of 1042 adults between the ages of 18 and 65, including 3 different sample groups. As a result of Exploratory Factor Analysis (EFA) of Eudaimonic Self Regulation Scale, a 10-factor structure model with 43 items, which explained % 57.93 of the total variance was obtained. According to the Confirmatory Factor Analysis (CFA) results, the factor loadings ranged from .48 to .88. In addition, model fit indices were satisfactory (χ2=2395.39; df=815, χ2/df=2.93, RMSEA=0.054, CFI=0.97, IFI=0.97, SRMR=0.050). Cronbach’s α values of sub-scales ranged from .75 to .89. In terms of convergent validity, eudaimonic self-regulation indicated significant correlations with psychological well-being, mindfulness, self-efficacy, and personal growth initiative. According to the results of test-retest reliability analysis, the intraclass correlation coefficients ranged from .82 to .94, Pearson's correlation coefficients were between .71 and .88. These results indicated that this scale was a valid and reliable instrument to assess eudaimonic self-regulation in the relevant researches.

Keywords