اثر پیش تیمار بذر با هیومیک اسید و روی بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گیاهچه ذرت (.Zea mays L) تحت شرایط شور

Abstract

هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر پیش‌تیمار بذر ذرت با هیومیک اسید و عنصر روی بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گیاهچه ذرت تحت تنش‌شوری خاک بود. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت‌های خرد-شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شوری خاک (خاک غیرشور و شور به‌ترتیب با هدایت الکتریکی 2.2 و 8 دسی‌‌زیمنس ‌بر ‌متر) به عنوان فاکتور اصلی و پیش‌تیمار بذر در 4 سطح (شامل محلول‌های 250 میلی‌گرم برلیتر هیومیک اسید [HA]، 4 میلی‌مولار سولفات روی [Zn]، محلول 250 میلی‌گرم بر‌لیتر هیومیک اسید+4 میلی‌مولار سولفات روی [HA+Zn] و عدم پیش‌تیمار بذر به عنوان شاهد [Co]) به عنوان فاکتور فرعی بودند. بعد از عمل آغشته‌سازی بذرها با تیمارهای مورد‌نظر، بذور در خاک‌ها کشت شدند و پس از گذشت شش هفته، کلیه گیاهچه‌ها به‌صورت تخریبی برداشت و برخی صفات مورفوفیزیولوژیک آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش معنی‌دار طول و وزن خشک اندام‌هوایی و ریشه، ‌سطح‌برگ، کلروفیل a، b و افزایش مقدار آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز و مقدار پرولین در گیاهچه‌ذرت شد اما پیش‌تیمار بذور با هیومیک اسید و روی باعث افزایش معنی‌دار این صفات شد. در بین تیمارهای مورد بررسی، تیمار HA+Zn بیشترین تأثیر را در بهبود شاخص‌های رشد گیاهچه ذرت در هر دو خاک شور و غیر‌شور داشت. بیشترین میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز و نیز مقدار پرولین در شرایط تنش‌شوری و استفاده از تیمار [HA+Zn] نسبت به سایر تیمارها مشاهده شد و همچنین تأثیر پیش‌تیمار بذور با هیومیک اسید نیز بیشتر از تأثیر پیش‌تیمار بذور با استفاده از سولفات روی بود.

Keywords

• ارتفاع گیاه
• پرولین
• سطح برگ
• سوپراکسیددیسموتاز
• کاتالاز
• کلروفیل