تنش های محیطی در علوم زراعی (Dec 2021)

تأثیر سطوح مختلف شوری آب بر محتوی خاکستر، غلظت عناصر و زیست توده سالیکورنیا (.Salicornia bigelovii Torr)

  • غلامحسن رنجبر,
  • هادی پیراسته انوشه,
  • مهدی شیران تفتی,
  • مجید نیکخواه

DOI
https://doi.org/10.22077/escs.2020.3670.1889
Journal volume & issue
Vol. 14, no. 4
pp. 1069 – 1079

Abstract

Read online

سالیکورنیا (Salicornia bigelovii Torr.) به‌دلیل تحمل زیاد به آب‌های بسیار شور و داشتن ارزش اقتصادی در تولید علوفه، دانه روغنی و مصرف تازه خوری به‌عنوان یک گیاه امیدبخش مطرح بوده است. به منظور مطالعه واکنش این گونه به تیمارهای مختلف شوری آب، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی و با 4 تکرار در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. تیمارهای آب شور شامل 2، 5، 8، 11، 14 و 17 دسی‌زیمنس برمتر بود، که با استفاده از رقیق نمودن آب دریای خلیج‌فارس تهیه شد. نتایج نشان داد که شوری تا 8 دسی‌زیمنس بر متر مقادیر وزن‌تر و خشک را افزایش داد، ولی افزایش شوری با کاهش وزن‌تر و خشک همراه بود. میزان کاهش وزن ‌تر در تیمارهای 2، 5، 11، 14 و 17 دسی‌زیمنس برمتر در مقایسه با تیمار 8 دسی‌زیمنس بر متر به‌ترتیب 26.9، 9.5، 12.0، 20.0 و 35.8 درصد بود. این میزان کاهش در مورد وزن وزن خشک به‌ترتیب 23.4، 20.7، 27.4، 38.9 و 41.7 درصد بود. با افزایش میزان شوری آب، محتوی خاکستر شاخساره گیاه روند صعودی و معنی‌داری داشت. کمترین و بیش‌ترین میزان خاکستر شاخساره به‌ترتیب در شوری 2 و 17 دسی‌زیمنس برمتر و به مقدار 24.8 و 41.3 درصد بود. با افزایش میزان شوری آب، غلظت کلر و سدیم در شاخساره گیاه افزایش و غلظت عناصر کلسیم و پتاسیم کاهش یافت. بر اساس نتایج این آزمایش، تحمل به شوری در سالیکورنیا با تجمع نمک در بافت گیاه و از طریق تنظیم اسمزی انجام می‎شود. قابلیت تجمع عناصر، ضمن اینکه توان گیاه‌پالایی سالیکورنیا را تقویت می‌نماید، ولی افزایش درصد خاکستر بر ارزش علوفه‌ای گیاه تأثیر منفی داشته و لذا تعیین ارزش تغذیه‌ای سالیکورنیا و آنالیز خوراک آن در حضور دام نیاز به بررسی بیشتر دارد.

Keywords