تحقیقات مالی اسلامی (پیوسته) (Oct 2020)

اصول و ضوابط حاکم بر نهاد مالی اسلامی

  • سیدصادق طباطبائی‌نژاد,
  • غلامعلی معصومی‌نیا,
  • سیدعبدالحمید ثابت

DOI
https://doi.org/10.30497/ifr.2021.239399.1552
Journal volume & issue
Vol. 10, no. 1
pp. 235 – 268

Abstract

Read online

نهادهای مالی امروزه با ارائه خدمات گوناگون، تأثیری شگرفی بر اقتصاد داشته و فعالیت‌های نوآورانه در نظام مالی جایگاه ویژه یافته است. تشریع نظام‌مند و شبکه‌ای دین خاتم، ما را بر این باور استوار می‌سازد که نیازها و احتیاجات عصر حاضر در کنار علاج دردها و معضلات جهان مدرن در پرتوی تمسک به دستورات الهی قابل دستیابی است. نگرش اساسی نظام اقتصادی اسلام مبتنی‌بر این اصل است که در اقتصاد باید رعایت حال همه افراد جامعه بشود، نه اینکه عده‌ای با سوء استفاده از اموال مردم ثروت‌اندوزی نمایند.در این مقاله که براساس هدف، اکتشافی و از نظر ماهوی، توصیفی- تحلیلی است، از روش‌شناسی کیفی و تکنیک دلفی به جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و رسیدن به اتفاق نخبگانی استفاده شده است. این پژوهش به بیان اصول و ضوابط حاکم بر فعالیت‌های نهاد مالی تراز جامعه اسلامی می‌پردازد تا در پرتو رعایت قواعدی همچون توجه به ارزش‌های معنوی، حمایت از خلق ارزش‌افزوده واقعی، عدم گردش ثروت در دست گروهی خاص، ایجاد منفعت برای تمامی افراد جامعه و صیانت از سرمایه‌های جامعه حرکت به سوی تمدن اسلامی تسریع گردد. نهاد مالی تراز نظام اسلامی باید پایبند به ضوابط و معیارهای باشد تا بتواند مزین به وصف اسلامی گردد، از این‌رو پیشنهاد می‌شود در طراحی نظام مالی اسلامی ضمن رعایت ضوابط حاکم بر ابزارها و اسلامی نمودن آنها، بازارها و نهادهای متکفل ساماندهی آنها در چارچوب اصول و قواعد دینی باز تعریف شوند تا در پرتوی آن نظام مالی برآمده از شریعت جایگزین نسخه‌های با پوسته ظاهری اسلامی گردد.

Keywords