مسائل و راهکارهای تسکین تغییر اقلیم از جنبه ‏‏های مدیریت تولید در کشاورزی

Abstract

بخش کشاورزی یکی از بخش ‏های بزرگ اقتصادی است که پدیده تغییر اقلیم بر آن اثر تأثیرگذار بوده و در مقابل آن فعالیت‏ های مختلف در این بخش بر ایجاد و توسعه تغییر اقلیم موثر است. در مبحث تغییر اقلیم و نحوه مواجهه با این پدیده دو رویکرد توام و کلی وجود دارد. این دو رویکرد عبارتند از "سازگاری" (Adaptation) با آن و رویکرد دوم عبارت است از "تسکین" (Mitigation) تغییر اقلیم. "تسکین" به کاهش انتشار گازهای گلخانه ‏ای مربوط می ‏باشد. درحالی‏که هدف سازگاری در درجه اول ملایم نمودن اثرات غیر قابل اجتناب ناشی از تغییر اقلیم است. در این مقاله مروری تحلیلی بر مسائل و راهکارهای مواجهه با پدیده تغییر اقلیم، صرفاً از جنبه مسائل تسکین آن و با تمرکز بر مسائل تولید در بخش کشاورزی ارائه شده ‏است. براساس نتایج راهکارهای تسکین تغییر اقلیم مرتبط با بخش کشاورزی فاریاب را می ‏توان در هفت گروه عوامل و مولفه ‏های زیر شناسایی و بررسی نمود: 1- کاربری اراضی 2- پوشش گیاهی و شیوه تهیه زمین 3- سیاست ‏ها و راهکارهای مدیریت آب 4- توسعه آبیاری و اراضی فاریاب 5- بازگشت بقایای گیاهی به خاک و مسائل کشاورزی حفاظتی 6- زهکشی اراضی 7- بحث‏ های اقتصاد سبز. این مقاله همچنین به بررسی نقش و جایگاه موضوع تسکین تغییر اقلیم در کشور از جنبه‏ های توجه و جاری ‏سازی آن در اسناد و قوانین بالا دستی، (به ‏طور عمده برنامه ‏های پنجم و ششم توسعه کشور) نموده است. در مجموع می ‏توان اظهار نمود، راهکارهای سازگاری و تسکین تغییر اقلیم باید یکپارچه دیده شده، در غیراینصورت بعضی از آن‏ ها ممکن است علیرغم مناسبت برای سازگاری، در جهت خلاف هدف تسکین تغییر اقلیم عمل نمایند.

Keywords

• تسکین
• تغییر اقلیم
• راهکار
• سازگاری
• کشاورزی