Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Sep 2015)
EĞİTİM GETİRİLERİNİN ÖZEL VE SOSYAL AÇIDAN İNCELENMESİ
Abstract
Kıt kaynakların alternatif yatırım alanları arasında nasıl dağıtılacağı sorunu, toplumların amaçlarına ve bu amaçlara ilişkin tercihlerine göre çözülür. Bu alternatif yatırım alanları arasında eğitimin özel bir yeri vardır. Eğitim; bir taraftan anlık faydalar sağladığı için tüketim, diğer taraftan bireylerin gelecekteki üretim ve kazanma kapasitelerini belirlediği için yatırım olarak kabul edilmektedir. Eğitim hizmetlerinden yararlanmanın gelecekteki gelir dağılımını belirlemesi, bu tür yatırımların son derece önemli olduğunu göstermektedir. Sosyal bir yatırım olarak eğitim, iktisadi büyüme ve gelişme üzerinde de önemli etkilere sahiptir. Bu nedenlerle, eğitim hizmetlerinden yararlanma, bireylere ve topluma parasal ya da parasal olmayan çeşitli faydalar sağlamaktadır. Bu durum eğitim yatırımlarının bazıları için ek kazançlar sağladığı anlamını taşımaktadır. Eğitimden bireylerin ve toplumun ne kadar fayda elde ettiklerini tespit etmek için de özel ve sosyal getiri değerleri üzerinde durulmaktadır. Bu konudaki çalışmalarda, genel olarak ilk ve ortaöğretim kademelerinde sosyal, yükseköğretim kademesinde özel getirilerin ağır bastığına dair sonuçlar elde edilmiştir. Buna bağlı olarak, bu çalışmanın amacı, daha önce yapılmış çalışmaların bulguları analiz edilmek suretiyle, eğitimin getirilerini anlamaya imkân sağlayacak kavramsal bir çatı oluşturmaktır. Çalışmada önce, eğitimin özellikleri ve getirileri teorik çerçevede ele alınmış, daha sonra meta analizi şeklinde literatür taraması yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, yükseköğretim kademesinde özel getirilerin sosyal getirilerden daha fazla olduğu ifade edilmiştir.
