Rasprave Instituta za Hrvatski Jezik i Jezikoslovlje (Jan 2023)

Prasłowiańskie *<i>čižь</i>, *<i>čižьkъ</i>, *<i>čižikъ</i> ‘czyżyk (<i>Spinus spinus</i> L.)’: Wyraz rodzimy czy ugrofińskie zapożyczenie?

  • Krzysztof Tomasz Witczak

DOI
https://doi.org/10.31724/rihjj.49.2.7
Journal volume & issue
Vol. 49, no. 2
pp. 323 – 342

Abstract

Read online

Celem niniejszego artykułu jest objaśnienie genezy prasłowiańskiego terminu *čižь oznaczającego czyża (Spinus spinus L.), czyli pospolitego w eurazji ptaka śpiewającego małych rozmiarów. Nawiązanie do charakterystycznego świergotu čí-čí wydawanego przez czyża jest powszechnie przyjmowane w literaturze przedmiotu. Praformy psł. *čižь nie można jednak objaśniać jako formacji reduplikowanej (z wtórnym udźwięcznieniem w śródgłosie). W artykule przedstawiono alternatywne rozwiązanie, zgodnie z którym Prasłowianie zapożyczyli ten wyraz ze źródła ugrofińskiego, por. uralski ornitonim *čičä ~ *činčä ‘mały ptak śpiewający’.

Keywords